08
dacht er schier niet meer aandat wij tocli eigenllijk slechts
nietswaardigeimproductieve huurlingen zijn.
Nu echter mijn Hoogduitsche Schrijver mijn onvoorwaar
delijk geloof aan dc onfeilbare deugdelijkheid der logica van
de Vredesvrienden aan 'twankelen gebragt had, ging ik
verder. Ik begon te twijfelen aan 'tgeen ze mij van de
verachtelijkheidde nutteloosheidde onzedelijkheid en alle
leelijkheden van den krijgsstand verteld hadden. Twijfel is
pijnlijk, dit weet de Ivadct best, die, na een examen afge
legd te hebben, den uilslag nog niet vernomen heeft; maar
ik bekenhier werd hij mij allengs welkom. Immers bij
bragt de mogelijkheid mee om mijdie als een doemwaardig
soldenier in mijne eigen oogen zoo verachtelijk geworden
was, weer in mijne zelfacbting op te beuren en te verheffen.
Gretig greep ik hel middel aan. Ik had in den toestand
verkeerd van iemanddie zich door het huwelijkdus voor
het gansche leven aan eene innig geliefde teeder beminde
hooggeachte en steeds hartelijk begeerde gade verbonden had
die na eenige allergelukkigste jaren aan hare zijde door-
gehragtna met haar lief en leed gedeeld te hebbensteeds
bereid om voor haar alles op te offeren, en wars van alle
genoegens, die niet van haar kwamen, gewaarschuwd werd
dat die zamenleving onzedelijk, verfoeijelijk en pen gruwel
der maatschappij was. Even als van zoo iemand, Waren mijne
droombeelden van geluk en tevredenheid eensklaps vernietigd
geworden. De poczij en aureool van den soldatenstand waren
voor mijnen geest verdwenende Vredesvrienden hadden mij
mijn beeld in al zijne naaktheid doen zien bezoldigd, zedeloos
leeglooper in vredestijd; gehuurd, bloeddorstig, onchristelijk
moordenaar in oorlogsdagen! Nog ril ik er van, wanneer ik
den strijd herdenk, dien, bij hel wegvallen der illusies, mijn ge-
welen tegen mijne geschokte liefde voor den krijgsstand voerde.
Men veroordeele mij dus nietwanneer ik vol ootmoed
beken, dat ik de inconsequentie beging, ook hierover een
tweede boek te raadplegenen in strijd met mijnen straks
gegeven raadroep ik nu op grond mijner ondervinding