71
le verkrijgen, die de ergste van alle verwarringen zijn zou.
Uit dit oogpunt bescliouwdis een Congres voor den vrede
even belagchelijkals eene Maatschappij welke zicli de ver
nietiging der stormen en aardbevingen ten doel stelde. Welk
een vreemd beweren 1 De vrede en de eeuwige ordezegt
gijmoeten bet mensehdom regeren en de maatschappij is
een aanhoudende strijd van legen elkander indruischende
begeerten en behoeften; en de natuur, zoo in haar geheel
als in hare deelenbiedt een nooit afgebroken schouwspel
aan van een groolen strijdwaarin de orde en de duur op
niets anders rusten dan op eene aanhoudende en algemeenc
worsteling! Alles vergaat, alles sterft, alles verdwijnt; de
vernietiging is liet beginsel van hel bestaanen de dood de
kiem van het leven; de aarde splijt van een door de schokken
van verschrikkelijke aardbevingen groenende eilanden worden
verzwolgen door de zee; de asch en de lava der vulkanen
bedekken volkrijke steden en lagcliende velden; de bliksem,
de hagel, de winden en de builen hare oevers getreden
rivieren verspreiden wijd en zijd schrik en verwoesting; en
schrikkelijker nog, de pest ontvolkt óp sommige tijden geheele
landstreken, zonder dal iets in het aanwezig zijn van die
vernielende plaag eene uilwerking van de wraak des Hemels
kan aantoonen. Alles, in één woord, is niets dan strijd en
verwoestingDe elementende onbewerktuigde ligchamen
en de bezielde wezens leveren elkander eenen eeuwigdurenden
strijd. Er is geen dier, op hoe lagen trap het ook sta, dat
niet leeft ten koste van andere wezens en dikwijls van zijns
gelijken. Het water, de aarde en de lucht zijn slagvelden
en men zou willendat alleen de mensch op deze algemeene
en noodzakelijke wet eene uitzondering maakte! De sterren
zelfs ondervinden onophoudelijke storingen in haren stillen
loopen men zou willendat de maatschappij een on
oplosbaar zamenstel ware van vrede en overeenstemming
liet zware ploegijzer moet de heilige ingewanden der aarde
openen en omwroetenten einde de graankorreldie kiem
van het brood of van het stoffelijk levenvruchtbaar te