109
beeft na dien lijd cenc uitbreiding- genomen, die de wereld
verbaasd beeft; zij heeft in de verste deelen der aarde onzen
naam doen eeren en ontzien zij kan bogen op menigvuldige
triomfen; zij is eeuwen lang de steun en grootheid van het
Vaderland geweest; zij heeft helden voortgebracht, die in de
tempel van den roem eene schitterende plaats hebben ver
worven; maar men vergete niet, dat, hoe groet haar
latere luister ook is geweest, de grondslagen dier zeemacht
rtoch gelegd werden in de eerste jaren van den vrijheids
oorlog; en dat, hoe zwak en gebrekkig de vaartuigen ook
waren door Boisot de Moor en Dirkszoon aangevoerdde
schepelingen dier vlootvoogden even dapper, even uitstekend
zijn geweest, als later de overwinnaars van Duins of van
Chattam.
De kundige geschiedschrijver van Neêrland's Zeewezen heeft
die eerste scheepsstrijden van den tachtigjarigen oorlog ver
geleken met wat, in deze eeuw, de Grieken bij hunnen
opstand tegen Turkije, ter zee hebben verricht; de vloot
voogden der Zeeuwen en Noordhollanderszegt hijwaren
in dien lijdwat Canaris en Miaulis in onze dagen op
den Griekschen Archipel zijn geweest. Die vergelijking
komt ons voor, doet niet genoeg recht aan de groote daden
van ons voorgeslacht; want dat voorgeslacht had een anderen
vijand te hekampen, dan een uitgeput en ontzenuwd rijk,
zoo als het Turkije der negentiende eeuw het had te kampen
legen het Spanje der zestiende eeuwdat wil zeggentegen
de machtigste en geduchtsle monarchie der aarde.
De Spaansche naam isdoor den tachtig-jarigen oorlog en
door de wreede onderdrukking, welke dien oorlog voorafging,
bij ons een voorwerp van haat en van verfoeijing geworden;
die naam brengt ons dwingelandij en gruwelen in het ge
heugen, zoo vreesselijk als ooit volk ze leed; hij brengt ons
voor den geest, niet alleen de wreedheden op het slagveld
en in de hitte van den strijd gepleegd maar ook het ver
moorden van weerlooze bevolkingen, maar ook de duizenden
en tienduizenden die op schavotten en brandstapelsen onder
