32
moet de hoofden zijner leerlingen vol te laden met van buiten
geleerde, maar niet begrepen lessen. Al zat zoo'n hoofd
volgepropt met den inhoud van alle beste leerboekendan
zou het nog veel hebben van een mortier met kamervolle
ladingmaar met een verstopt zundgat en zonder projectiel
of van een kostbaar bevracht schipdat zonder stuurman
en zonder scheepsvolk aan de golven der zee wordt toe
vertrouwd met een adresje er opAan den Heer N. N.
koopman te Batavia." Geen veelweterij, maar klare, heldere,
gezonde begrippenontwikkeling van hel oordeelvorming-
van het verstand zij en blijve steeds het hoofddoel van het
onderwijs. Eere zij den onderwijzer eener voorbereidings
school, die zijne moeitevolle taak aldus begrijpt en vervult,
en bovendien zijne kweekelingen niet alleen onderwijst, maar
ook tevens opvoedt. De vorming toch van het verstand heeft
veel waardemaar beteekent weinig en kan zelfs kwaad
stichten wanneer ze niet gepaard gaat met de vorming van
het hart. O er wordt van den kostschoolhouder veelzeer
veel vereischt, aan zijne zorg wordt veel, zeer veel toe
vertrouwd en niet altijd worden zijne verdiensten gewaar
deerd. Het is zoo gemakkelijk voor de ouders, zich van
den zwaren en moeijelijken post van opvoeder te ontdoen
en den last op de schouders eens anderen over te dragen
aan een ander de verantwoordelijkheid over te doen nopens
den uitslag der opkweeking. De twaalfjarige zoon wordt
l'huis lastigMama kan hem niet meer haas hij is on-
gezeggelijkongehoorzaamongedurigde bezigheden van
Papa laten hem niet toezich veel met den jongen bezig
te houdenhet verdriet hem telkens klagten over den
knaap te liooren welaan we zullen hem school leggen.
Niet zelden is de jongen eerst t'huis bedorven vooral wanneer
hij een éénig zoontje isen dan mag de onderwijzer het
geroeste mesje polijsten en scherpen. Lukt het hem,
wel nuhij is er immers voor betaald om het te doen
Papa berekent hoeveel de jongen hem gekost heefthij zucht
er overbetaalt de rekening met een beklemd hartemaar
