GG
roem, de wapens alleen voerde uil zucht naar avonturen en
krijgsgevarenof uit hoop op winst en buit. Zóó waren en
de legers onzer Stadhouders, én die der Spaansche Veldheeren
én die van Wallenstein en Tilly; zóó waren zelfs die van
Gustlaf Adolf want de Zweedsehe troepen van dien Vorst
mogen werkelijk als eene nationale krijgsmacht worden be
schouwd, die troepen maakten slechts een klein gedeelte van
zijn leger uit, en de overige Regimenlen hestonden uit sol
daten van verschillende landen van Europa; en in zoo ver is
die verbazing, welke Schiller aan Wrangel toeschrijft onwaar
schijnlijk, want de Zweedsehe Bevelhebber moest bij onder
vinding welendat ook de hcirscharen van Bauner en Saxen-
Weimar eene zamenstelling hadden niet veel verschillende van
die van Wallenstein's leger.
Men duide ons die uitweiding over de zamenstelling van
de legers der zeventiende eeuw niet ten kwade; wij hebben
voornamelijk lot doel daarmede hel ongegronde aan te tooncn
van die meening, door een onzer eerste letterkundigen voor
gestaan dal wij ten onrechte ons den roem van den vrijheids
kamp tegen Spanje toeschrijvendaar die kamp voor een goed
gedeelte door vreemdelingen is gestreden. Er waren veel
vreemde troepen dit is ontegenzeggelijk bij de legers
onzer Stadhouders: zoo bestond in 1652 de Infanterie, die
met Fredeiuk Hendrik te velde trok, uit 9 Ilollandsche of
Friesche Regimenten-1 Regimenten Engelschcn-4 Fran-
sclie, 5 Sehotsche, 1 Duitscli en 1 Waalsch; maar juist uil
die opgave ziet men dat de inlandschc Regimenten toch de
meeste in getal waren; en, in weerwil van de aanwezigheid
van zoo veel vreemde korpsenheeft men toch even veel
recht om dit leger, door een Neêrlandsch Veldheer aangevoerd,
een Neêrlandsch leger te noemen als dal van Gustaaf Adolf
als Zweedsch kan worden beschouwd.
Bovendien, onze strijd legen Spanje heeft minder beslaan
in eene reeks van groole gevechten en veldslagen, dan wel
in hel verdedigen van onze steden tegen 's vijands heirscha-
ren, en in het bestrijden van 's vijands vloten op den Oceaan;
