noeg herhaald kunnen worden: de eerste keer treffen zij
ons gehoorde tweede maal spreken zij reeds tot het geheu
gen bij menigeen treffen zij eerst na nog menigvuldige her
haling het gevoelen indien zich dan eindelijk nog de bittere
ondervinding daarmee paart, brengen zij tot overtuiging.
Soms is het reeds te laat, wanneer de bittere ondervinding ver
worven is; doch niet altijd is dit het geval, en zeker is het
wel der moeite waardig de vorming van het karakter niet
aan de ondervinding alleen over te laten.
llehalve het voorbeeld en de leiding van degelijke makkers
is het wigt der verantwoordelijkheid eene voorname kracht
bij het oefenen van onzen ijver en onze naauwgezette pligts-
betrachling. Dat wigt heeft nog nooit, of ten minste zeer
weinig op uwe schouders gedruktmet het ophechten der
épaulet hebt gij zijne eerste drukking gevoeltwant toen
gij met dit kenteeken van uwen rang voor 't eerst vóór den
spiegel stondlfluisterde eene inwendige stem die des eer-
gevoels u in «wees harer altijd waardig!" Menige han
deling waarvoor gij u een uur geleden als Kadet niet zoudt
geschaamd hebbenomdat zij in den Kadet eenigermate te
verschoonen was en omdat gij als Kadet geen of zeer weinig
verantwoordelijkheid hadt, is u thans reeds onmogelijk gewor
den. Naar mate gij ouder in dienstjaren en hooger in rang
wordt, zal dat wigt der verantwoordelijkheid toenemen en
met velerlei zorgen gepaard gaanhet zal in hooge mate
lot uwe ontwikkeling bijdragengij zult er een steeds klim
mend besef van krijgenen moge het u vooral in groot-
scheren werkkringook al meer gaan drukkenhet zal
uwen ijver en uwe naauwgezette stiptheid in de pligtsver-
vullinghet zal vooral ook uwe zelfstandigheid doen rijpen.
Op dat wigt der verantwoordelijkheid als voorname grond
stof tot zelfvorming wensch ik opzettelijk uwe aandacht te
vestigen.
Zoodra gij als Luitenant opgetreden zijt wordt u al aan
stonds eene vrij belangrijke verantwoordelijkheid opgelegd
en het zal noodig zijn dat ge u daarvan een juist denkbeeld