Die vergelijking is le vinden in den voortgang en de ein-
delijke zegepraal van een ander even roemvol Congres van
verbonden en opgestane gewesten, die zich tot een"verbon
den Staat vereenigden juist twee eeuwen vóór de verklaring
onzer onafhankelijkheid, de roemvolle oude Algemeene Sta
ten der Vereenigde Nederlanden
Slechts zelden doen de geschiedschrijvers aan dat voorbeeld
regt wedervaren, wanneer zij het ontstaan onzer instellingen
schetsen. Het geheele geraamte van ons revolutionnair be
stuur was klaarblijkelijk naar dat dier Slaten-Generaal ge
vormd. Overeenkomst van omstandigheden droeg noodzake
lijk veel bij tot het doen ontslaan der overeenkomst van
handelingen in verscheiden groolere trekken. Bij het lezen
der dagboeken van hel Congres, der diplomatieke briefwis
selingen en der andere oorkonden van dat tijdstip ben ik
vaak getroffen geweest door de sprekende overeenkomst met
het vnorbeeld van t Gemeenebest der Vereenigde Nederlanden.
Sommigen harer zijn op zich zelve gering, doch zij be-
hooren tot die meer leedere soort van bewijzen welke de
ervaren wetgever, of de onderzoeker in kunsten en letteren
onweêrslaanbaarder acht dan de meest regtslreeksche getuig
schriften. fusschen de twee Gouvernementen bestond niet
alleen de overeenkomst in hunne grondslagen, maar die
overeenkomst straalt zelfs door in de taal en den vorm onzer
constitutie, onzer verdragen, onzer wetten en besluiten; in
den stijl en den aard onzer diplomatieke briefwisselingen
en zelfs in het eenvoudig ceremonieel van ons loenmali"-
bestuur, b. v. m de wijze, waarop het vreemde gezanten
ontving en zich tot gekroonde hoofden wendde.
Even als de burgerlijke bestuurders van Holland waren de
hoofden onzer omwenteling te huis nederig en zonder titel
doch zij eisebten van buiten, dat men hen als Hoogmogende
Heeren" toesprak, en zij rigtten zich, gelijk ze dit nog doen
op den voet der gelijkheid tol bevriende Monarchenin den
stijl der oud-Nederlandsche diplomalenals Mag lig en goed
Vriend