87
hardwie zoo verstaald wie zoo ontmenschtdat hij door
zulke afgrijslijkheden niet wordt getroffen Maar Alva werd
niet getroffen. Wiewie kan zulke allerbitterste folteringen
aanhoorenwie uitsprekenveel minderwie zien Alva heeft
ze gezienen heeft zich met dat schouwspel vermaaktmaar
niet verzadigd 1"
Op wien rustte in dien onverdragelijken en jammerlijken
toestand des vaderlandsonder die gruwelijke en meer dan
helsche wreedheid van een' Alva; op wien rustte toen, naast
God, alleen hoop op redding? Op Willem vak Oranjeop
Willem van Oranje die den strijd waagde tegen Alva niet
alleenmaar ook tegen een' vorstwiens rijk zoo uitge
strekt was, dat de zon er niet in onderging; op Willem
van Oranje, die met zijne vier broeders, even als weleer de
Macabeën in Israëlin Nederland de grondslagen legde van
die vrijheid en onafhankelijkheid van die welvaart en dien
bloeiwaarin wij ons thans nogna drie eeuwen verheu
gen. Maar was het ook eerzuchtdie hem dreefwas
het ook de lust, om zich eeue onafhankelijke heerschappij te
bezorgen Waarom werkte hij dan medeom een' Matthias
van Oostenrijk, tot Oppcriandvoogd van onze gewesten te
doen benoemen Waarom deed hij dan een' Hertog van Anjoo
tot souverein van ons vaderland huldigen Neen het was
de zucht, om den Nederlanders, onder welke hij sedert zijne
vroege jeugd was opgevoeddie hij lief hadgodsdienst
vrijheid te bezorgen het was de zucht om ze te verlossen
van de Spaansche dwingelandij. Daarom vatte hij de wapenen
op daarom hadden hij en zijne broeders hun goed en leven
veil voor het veege Nederland. Ik zeg hun goed en hun
leven. Zijn broeder Adolf sneuvelde bij Ileiligerleezijne
broeders Lodewijk en Hendrik vonden den dood op de Moolier-
heide. Jan van Nassau de doorluchtige stamvader van ons
Koningshuis; hij, die de Unie tot stand bragtwelke tot in
het laatst der vorige eeuw onze staatsregeling geweest is
gaf al zijne goederen ten beste tot heil van Nederlanden
wat meer zegt hij schonk zijne vier zonen aan de zaak der