98
de volksgunst deelende, zou liet hem niet moeijelijk geweest
zijn, de souvereiniteit te verwerven-, doch de bclangelooze en
edeldenkende vorst bleef steeds wars van elke verheffing,
die in strijd was met het wezen der Republiek. Hij ver
klaarde <1 niets te kennendat de eerzucht eens stervelings
meer streden kon, dan zich te mogen houden voor een
voorwerp der liefde en hoogachting van een vrij volk.'" Na
het stillen der beroerten wijdde hij zijne zorgen aan de be
vordering van den bloei van handel en fabrijken; doch zijn
stelsel, dat vrijheid van handel tot grondslag had, vond
tegenstand bij de bekrompenheid zijner tijdgenootenen zou
eerst eene eeuw later gehuldigd en toegepast worden.
Het bewind van den edelen Willem IV duurdehelaas
naauwelijks vier jarenen derhalve te kortom alle zaden
van misnoegen en tweedragt uit te roeijendie gedurende
een' stadhouderloozen tijd van bijkans eene halve eeuw welig
ontkiemd en opgewassen waren. Te grooter ramp was zijn
doodomdat zijn opvolger nog een kind wasen de teugels
van het bewind alzoo in handen kwamen van diens moeder,
eene Engelsche Prinses. Onder de regering ecner vrouw,
die daarenboven vreemdelinge was, wendde de tegenstad-
houderlijke partij al het mogelijke aanom haar verloren
gezag te herwinnen. Moeijelijk en kommervol was dan ook
de taak, die Prinses Anna te vervullen had. Blootgesteld
aan miskenning en hatelijkheidgehukt onder de zorgen des
bewinds, gaf zij den geest, voordat Willem V nog tot jaren
van onderscheid was gekomen. Diens minderjarigheid was
nu aan stadhouderloosheid gelijk en toen hij zeven jaren
na den dood zijner moeder, op achttienjarigen leeftijd, zelf
het bewind aanvaardde; toen waren de grondslagen van alle
bestaande regeringen reeds zoo ondermijnd, dat bovenna
tuurlijke krachten alleen bekwaam zouden geweest zijn, om
het schip van staat, aan allerlei wind van leering blootge
steld, en door de hevigste staats-stormen geslingerd, in eene
veilige haven te brengen. Reeds had eene valsche wijsbe
geerte, op Franschen bodem ontkiemd, gekweekt en gevoed,