6G
grooler is dan Engelanddan begint hij al zeer in mijne
schatting tc dalenen als hij mij vertelt zoo als 't op een
der examens is verteld geworden, dat het zesmaal honderd
duizend vierkante geographische mijlen groot isen daarbij
nog ieder der gezegde mijlen verklaart te hebben eene groote
van twintig uren; dan begint hij al zeer wrak te staan, ook
al wist hij de namen van al de planeten en het getal palen
waarop liet paleis van Amsterdam gebouwd is van buiten.
De oude klagt, dat er ook zoo ontzettend veel van de
jongelieden gevergd wordt, is volkomen ongegrond, wanneer
men de zaak helder inzietwanneer men maar geloof wil
slaan aan de zoo honderdmaal geuite verzekeringdat het
ons om dat vele niet te doen is, maar dat wij vóór alles
zoeken naar ontwikkeling van het denkvermogenverecnigd
met eene tamelijk voldoende kennis, met eene zoodanige als
men met regt van den beschaafden knaap van 1 S a 16 jaar
verwachten mag. Het bewijs daarvan zou ieder in hel oog
vallen, die tegenwoordig kon zijn wanneer de Commissie van
examen haar eindresultaat opmaakt.
Wij leven in een tijd van statistieke tabellen, van cijfers
en van feitenen daarom mogen een paar opgaven in dien
geest enkele punten van hetgeen wij hierboven schreven
toelichten.
Er zijn dit jaar 1G6 Aspiranten geëxamineerd; daarvan
hebben er 90 voldaan; wanneer men daarbij in aanmerking
neemt, dal werkelijk het alleruiterste gedaan is, om in de
groote behoefte te voorziendan kan men zonder overdrij
ving stellendat slechts de helft van de Aspiranten dat is
van de jonge lieden, die op enkele uitzonderingen na, door
de onderwijzers als genoegzaam toegerust tot het examen
naar Breda gezonden warenaan de vereischten van dat
examen hebben kunnen beantwoorden. Wij aarzelen niet,
dat een slecht resultaat te noemen. Wil men in reke
ning brengenen wij zijn do eersten om de billijkheid
daarvan toe te gevendat de Commissie van examen zich
omtrent sommigen vergist kan hebben, dat er afgewezen
