407
Verkeerde opvoeding is slechter dan volstrekt geen. De boom
in de wildernis draagt wel is waar zelden edele vruchten toch
schiet hij hoog en krachtig op, en wordt een scheepsmast,
of wel zijn hout verwarmt den kagclielsteeds vervult hij
zijne bestemming. Wat echter moet er van den altijd voor
storm en sneeuw beschutten zwakkeling komenwanneer
eene onzinnige behandeling zijne sappen zijn merg en zijne
kracht doodt.
Idem.
Voor de niet-militaire jeugd mag geleerdheid het voor
naamste zijn in onzen stand komt het vooral aan op de
ontwikkeling van het gezond verstand en van den praktischen
zinop het aankweeken van een koenenonderncmenden
geesten van al die eigenschappen en deugden die met het
begrip van man en krijger wezentlijk verbonden zijn: daarin
ligt de opvoeding van den krijgsman. De jongen moet flink
worden naar ligchaam en zielzelfstandig in denken en
handelen; hij moet loeren als man te leven, dan zal hij ook
als man weten te sterven.
Idem.
Het is niet te loochenendat bij eene vereenigde opvoeding
van velen, enkele individus te kort komen, en min of meer
aan hun eigen lol zijn overgelaten. De trage en de beperkte
volgen de versnelde marschen hunner makkers als armzalige
achterblijvers slechts in de verte na; wie van nature baat
zuchtig is, voelt zijn gemoed dikwerf in bitterheid ontvlam
men; wie ligt kwetsbaar is, wordt misschien boosaardig,
en de bedachtzame schoolvosde phlegmalischc kleinigheids-
kramer bedekt zich ongestoord met groenspaan en schimmel
totdal hij een volkomen pedant geworden is. Doch wat doet
dit er toeal mislukt er ook één enkele Toch rukt hel
geheel snel voorwaarts, zonder de straftafels en ezelsbanken
op het sleeptouw te nemen. De arend werpt die jongen uit
het nestwier blik het zonlicht niet kan leeren verduren
cn wat geen hoop geeft zijne bestemming te zullen vervullen
