17
k cl Ij k is te verdedigen-, maar hiertoe behoort een genoeg
zaam sterk leger, of de medewerking der bevolking; beide
ontbraken aan Frankrijk: de Fransche krijgsmagt in de IIol-
landsche gewesten was geringen de bevolking gereed tot
opstand. De Nederlanden waren dus hier een zwakke voor
inuur voor Frankrijk, en zouden de bondgenooten niet beletten
om in de noordelijke gewesten van dat rijk door te dringen
en van daar Parijs te naderen.
Aan de oostzijde beeft Frankrijk, in rivieren, gebergten
en bosscbensterke verdedigingslijnen, die, wanneer bet
verschil in strijdkrachten niet te groot is, het een Fransch
leger niet moeijelijk maken den inval eens vijands te weer
staan. Een Duitsch leger dat van de zijde van Franken
land of Baden, Frankrijk wil binnenrukken, ontmoet, op de
80 a 100 uren lange lijn, die bet af moet leggen om Parijs
te bereikenverschillende groote terreinafscheidingende
Rijn, de Sarrede Meurlhe de Moezel, de Maas, bet
Vogesische gebergte, de Ardennen en het boseh van Ar-
gonne. Laat onskortelijkde sterkte dier verdedigings
lijnen in overzicht nemen.
De Rijn, een van Europa's hoofdslroomen maakte toen,
van Bazel tot Nijmegen, de grensscheiding tusschen Frankrijk
en Duilschland uiten scheen voor beide landen eene sterke
verdedigingslijn daar te stellen. De breedte dezer rivier
wisselt zeer af, daar zij, in de nabijheid van Bazel, nog
geen 500 el bedraagten op andere punten meer dan een
kwartier uur gaans isde menigvuldige eilanden daaronder
begrepenwaarmede deze stroom is bezaaid. De aanwezig-
beid van groote vestingenzoo als Straatsburg en Mainz
begunstigde bier, voor de Franschen de verdediging eener
rivier, die, nergens vaste bruggen en overal eene groote
diepte en stroomsnelheid hebbendevoor een leger den over
gang bezwaarlijk maakte.
De Sarrezes a acht uren westelijk van Straatsburg uit
