29
Men begrijpt ligt, dat de gedenkschriften van iemand
die het voorregt genoot als officier van den generalen staf
eene grondige ervaring van den oorlog op te doen, ecne
belangrijke bijdrage leveren tot de kennis van dien werk
kring in oorlogstijd; zij stellen in het klaarste licht, hoe
de stafofficier behalve eene volledige kennis der militaire
wetenschappen een helder hoofd en een kloeken zin bezitten
en een stout ruiter zijn moethoe hij in beslissende oogen-
blikken snel en zelfstandig moet weten te handelenhoe
de oorlog, de ware toetssteen van het gehalte van den
officier, den stafofficier in 't bijzonder op de proef stelt.
In den a\ond na den slag van Grosz-Beere?i mogt von
Heicue niet de zoo noodige rust genietenals stafofficier werd
hij in den duisteren nacht door eene hem onbekende land-
slieek naar het hoofdkwartier van den Kroonprins van Zweden
gezonden om dien met gevaar zijns levens den uitslag van
den slag te gaan berigten. Hij verhaalt aldus zijn weder
varen bij die gelegenheid en den spoedig daarna voorgevallen
slag van Dennewilz
»loen de troepen in hunne stellingen teruggekeerd wa
ren, droeg de generaal von Bülgw mij op, mij naar den
Kroonprins van Zweden te Teltow te begeven, en hem
voorloopig melding van den loop van den slag te maken.
De nacht was zeer duister, en daar ik den weg niet wist
en geen gids bij mij hadgeraakte ik in moerassige wei
landen waaruit ik mij herhaaldelijk trachtte te verwijderen,
maar daarbij zoo het spoor bijster geraakte, dat ik mijne
pogingen om den regten weg le vinden opgaf, en den dag
besloot af te wachten. Nog doornat van den regen reed ik
nu op een bivakvuur aan, dat ik in de verte zag flikkeren;
ik vond er landweersoldaten gelegerden niet ver van daar
stonden ook enkele huizen.
"Ik wilt'e hier van de gelegenheid gebruik maken om mij
te droogen, en wat uit le rusten. Ik gaf mijn paard aan
een landweersoldaat over, die wat voeder opsporen en voor
