43
gemaakte beschikkingen onderriglten minste van een ge
deelte daarvanen tastte reeds in de vroege morgenuren
de korpsen van het tweede leger op de hoogten aanjuist
toen zij de hun aangewezene stellingen betrokken en voor
dat zij nog vereenigd waren en in verband met elkander
konden handelen eene omstandigheid die een groo-
ten invloed op den afloop der gebeurtenissen van dien dag
uitoefende.
In den morgen van den 24sten, ten half vijf uur, woei
de morgenwind ons in de vlakte bij Guidizzolo van de op
een uur gaans noord-westelijk van ons gelegene hoogten vóór
Solferino het geluid van kanongebulder toe. Ik sprong van
mijn armzalig strooleger op. Mijne eerste gedachte was eene
weemoedige herinneringwant de 24ste Junij was de ver
jaardag van een door mij zeer beminden broeder, die tien
jaar geleden in den bloedigen strijd vóór Venetië den dood
gevonden had. Spoedig ontrukte ik mij echter aan de droe
vige stemming, die mij dreigde te overmeesteren, greep naar
mijn verrekijker en klom in een boom, ten einde de hoogten
gade te slaan waar de slag juist begonnen was. De Fran-
schen hadden namelijk op de hoogten vóór Solferino ons
centrum de Piëmontezen voorwaarts van Pozzolcngo onzen
regtervleugel aangevallenen terstond ontwikkelde zich op
deze punten een allerhevigst gevecht.
Het was een verrukkelijk schouwspeltoen de vijandelijke
legerafdeelingendoor de morgenzon beschenendie nu
en dan achter dunne wolken schuildeonze korpsen te ge-
inoet rukten, en de heuvels in het rond nu eens met schit
terende wapenen bedekt schenen dan weder slechts de don
kere omtrekken der troepenmassa'sdie er onophoudelijk
overheenstroomden vertoonden. Deze aanblik werd nog
schoonertoen het geschut zijn vernielend werk aanving.
Het eene schot volgde donderend op hel andereen de
kruiddamp omhulde het geheele strijdperk en trok digt langs
den grond, zoodat men slechts zelden, als hij zich een
I
