73
met hunne valleijen het is een terrein dat, des noods oor
alle wapens te gebruiken is; maar voor alle, mocijelijk, zelfs
voor de infanterie. De verdediging heeft hier altijd veel
vóór op den aanval.
Het dorp Bergen verdient, bij deze terreinbeschrijving
eene bijzondere vermelding, door de belangrijke rol welke
het in dien slag van den I9rten September heeft gespeeld
en waardoor het zelfs zijn naam aan dien slag heeft ge
geven. Bergen moet, in 1799, een aanzienlijk dorp zijn
geweest zeer gunstig voor de verdedigingdoor de sterke
gebouwen die het bevatte de heggen en omheiningen daar
nabijen het boschachtige terrein dat het omgaf. Van de
duinen voerde eene laan van bijna een half uur lengte in
regie lijn naar Bergenzich alleen omwendende in de on-
middelijke nabijheid van dit dorp. Aan de zuidwestzijde, en
slechts eenige honderd pas van hel dorpbevond zich het
Kasteel of Huis te Bergen, ook een gunstig punt voor den
verdediger. Er wordt hier van den verleden lijd gesproken
omdat het zeer waarschijnlijk is, dat meer dan eene halve
eeuw niet zal zijn voorbijgegaanzonder veranderingen aan
te rigten in de gesteldheid van Bergen.
Het andere gedeelte van het slagveld lusschen den Lan-
gendijk en de vaart van Alkmaar naar de Zijpe is zoodanig
met vaarten en slooten doorsneden, dat men het voor een
goed gedeelte als volstrekt ontoegankelijk voor troepen kan
beschouwen en een aanvaller kan alleen voortrukken over
een paar dijken, waar slechts infanterie en eenige weinige
artillerie in werking kunnen komen. Een van die dijken
van Krabbendam uitgaandeliep oostelijk van de Alkmaar-
sche vaart over SchoorIdam en Koedijk, naar Alkmaarte
Schoorldam een paar duizend pas ten oosten van Schoorl
en te Koedijk een groot half uur oostelijk van Bergen
waren bruggen over de Alkmaarder vaart. Tusschen Krab
bendam en Schoorldam kwam op den dijk een andere dijk
uit, geleidende naar Warmenhuizen en verder naar Oud-
