u
zal de mededeeling voldoende zijn, dat in September 4813,
veertien schepen in de haven van Portsmouth 9227 ge
vangenen bevattenFortune Prison hij Portsmouth 3972
Dartmoor Prison 6372; en in andere groote gevangenissen
waren er in ieder duizend. De Fransche gevangenen waren
voor niets meer bevreesd dan om aan boord van oude, af
gedankte vaartuigen te komen, want Fransche schrijvers ver
spreidden menige droevige en bespottelijk overdrevene schil
dering van het lot dat de gevangenen op die schepen te
verduren hadden; maar waarlijk was de behandeling ook van
de gevangenen die daar aan boord waren, niet onverdragelijk.
Ecnige gestrengheid was onvermijdelijkmaar over het geheel
werden de gevangenen mensclielijk behandeld en hun rantsoen
van voedsel was grooter en van beter gehalte dan dat van
de Engelschcn in Frankrijk. De schepen voor gevangenen
waren groote linieschepenen w erden op het dek geheel
open gemaakt, om zoo ruim en luchtig mogelijk te wezen,
en gewoonlijk ontvingen zij ieder 600 of 800 gevangenen;
zoodat, de wacht medegerekendeen drie-dekker, van al het
nuttelooze ontdaan, zonder te vol te worden, 900 menschcn
kon bevatten. De officieren die de dienst hadden droegen
groote zorg om het dek zuiver en droog te houdende
legersteden der gevangenen te luchten en het schip door
en door te vcrfrisschen en de uitslag was dat het aantal
zieken te gelijk nooit meer dan 2 pet. was, veel minder
dan in menige gevangenis op het land. Wij willen niet
ontkennen dat de Fransche gevangenen soms wreed en on
vergefelijk behandeld werdenmaar zulke gevallen waren
uitzonderingen, want het gouvernement vaardigde bepaalde
en duidelijke bevelen uit, om de ongelukkige gevangenen
ordentelijk en menschelijk te behandelen. Veel hing natuurlijk
af van het persoonlijk karakter van den eersten officier, die
het hevel over het schip voerdeof van den bevelhebber
van een kust-gevangenis want als hij een ruwe en wreede
man waskon hij en deed dat ookvreezen wijhij
menige gelegenheid, de arme mensehendie aan zijn