26
het gczigt van het geheele gezelschap blootgesteld. Terstond
daarop volgde een uitdaging van den prins van Condé aan
den graaf van Arlois. Het tweegevecht had plaats in het
Bois in Boulogne en daar beide partijen slechts ligt gewond
werdenhad het geen verdere gevolgendan een scheiding
tusschen den prins en de prinses.
Bij het uitbreken van de eerste burgertwisten te Parijs,
verliet de prins van Condé Frankrijk in Julij 1789, en vertrok
naar Brussel. Daar hij zich verzekerd hielddal de omwen
telingskoorts gemakkelijk door »wat schrootvuur" te genezen
zou zijn, bragt hij op staanden voet een klein leger van uit
gewekenen bijeen, waarvan het bevel door zijn vader op zich
werd genomen. Hij bereidde zich zeiven voor om de kaval-
lerie aan te voeren terwijl zijn zoonde hertog van Enghien,
de éénige spruit uit zijn ongelukkig huwelijk met Louise van
Orleans, een ondergeschikt bevel op zich nam. Doch,
in alle rigtingen geslagen moesten vader zoon en groot
vader het slagveld ontruimenen hun heil in de vlugt zoe
ken. De prins van Condé ging naar Engelandzijn vader
naar Ruslanden de jonge hertog van Enghien naar Eppen-
heitn in het hertogdom Baden waar hij de schoone prinses
van Rohan-Rochefort het hof maakteen een ellendig einde
vond in de drooge gracht van de vesting Vinceanes.
De tijding van het vermoorden van zijn eenigen zoon was
een vreeselijke slag voor den prins van Condé, die juist in
rustige, landelijke afzondering te Wanstead in Essex, tot
kalmte was gekomen. Met de aan zijn geslacht eigene onstui
migheid zocht hij nu op nieuw verstrooijing en troost voor
zijn verdriet in allerlei genoegens, die een wereldstad opleveren.
Onder de actrices van het Covent-Garden-lhéater ontmoette hij
Sophia Dawes, de dochter van een visscher op het eiland Wight,
een vrouw met veel natuurlijk gevoel en mannelijke kracht
van geest begaafd, en die niet alleen buitengewoon schoon,
maar ook bijzonder welbespraakt was. Een rijke vreemdeling
die een tijdlang zich had voorgesteld om haar lot zijne vrouw
te makenhad haar verscheidene jaren op een van de beste