28
eenigen stap te doendie een scheiding of andere openbaar
heid ten gevolge kon hebben. De prins leidde na zijn te
rugkomst in Frankrijkeen eenigzins dwalend leven, maar
vestigde zich na zijns vaders dood in 1818 op zijn prachtige
bezitting Chantillywaar de baronnes ook spoedig haar in
trek nam.
De adellijke heerenhuizen en gronden van Chantilly een
maal de verblijfplaats van het geslacht de Montmoreneywaren
door Lodewijk XIV aan den grooten Condé gegeven; de he-
roemde veldheer bragt hier zijn laatste jaren door, in het
gezelschap van Racine, Boileau Bossuet en andere letter
kundigen van zijn tijd. Hij werd ook vereerd door herhaalde
bezoeken van den koning zeiven waarvan er één bijzonder
gedenkwaardig werd door den zelfmoord van Valei den op-
gewondenslen van alle koks die zich met een zwaard door
stak omdat het middagmaal van zijn meester niet volmaakt
was geweest, wegens het wegblijven van een schotel met
visch. De afstammelingen van Condé bleven hier tot 1789,
toen de sans-culottes het in bezit namen en de gronden als
algemeen eigendom verkochten. De Restauratie bragt ze weêr
in bezit van de familie, wier hoofd hel heerenhuis zeer
liet vergrooten en verfraaijen; toen het de verblijfplaats werd
van den prins en van mevrouw de Feuchères, werd het als
een van de schoonste landgoederen van Frankrijk beschouwd.
Het kasteel, te midden van een schoon meer gelegen, was
door uitgestrekte gronden omgeven uit tuinenlanenpar
ken, eilanden, grotten en schilderachtige wandelingen be
staande en daar huiten strekte zich het oude woud van
Chantilly uitmet zijn edele eiken, rivieren, kanalen en jagt-
velden, die omstreeks acht duizend bunders grond besloegen.
Daar de prins geene andere kinderen bij zijn gescheiden
echtgenoot had gehaddan den ongelukkigen hertog van En-
ghien en geen nadere bloedverwanten had dan een paar neven
van het geslacht van Rohan-Rocheforlhaalde de baronnes
hem na eenigen fijd overom een testament ten haren gunste
te maken en haar al zijne landgoederen en bijzondere eigen-