22
Maar de booze had zijne prooi niet laten glippen. Ge
duldig had hij gewachtwetendedat de tijd komen zou
wanneer de oorlog, die onvermijdelijke medgezel van alle
verandering die groote hefboom in eene wereld, waarin
op geen gebied zonder strijd vooruitgang mogelijk is, hier
zijne vanen zou planten. Die tijd is gekomen. Sedert weken
zijn op eene ruimte van weinige vierkante mijlen 40,000
Pruissen zamengedrongen honderden stukken slaan tegen
over elkander in batterij met hunne duizenden projectilen
dood en verderf zaaijende. Allerwege is het terrein met ko-
lonnewegen doorsneden waarover geschut en proviand ver
voerd wordt. Hel pas opkomend graan is meedogenloos
vertrapt onder de hoeven der paarden. Vernield zijn ook de
vele heggen, die aan de streek een zoo gezellig voorkomen ga
ven maar nu de communicatie te zeer heiemmerden. Hoe
meer men de hoogten nadert, op welke de Düppeler schansen
somber tegen den horizon afstekendes te meer neemt de
verwoesting toe. De huizen, grootendeels door hunne bewo
ners verlaten zijn, waar zij al niet in de nabijheid der werken
uitgebrand zijntoch van hunne daken beroofddeuren en
ramen ingeslagenhekken en schuttingen weggenomende
vruchtboomen omgehaktalles om tot brandstof te dienen
op het koude bivouac.
Want koud en guur is hel hier geweest in den winter
aan den oever der zee.
Donkere wolken hebben weken lang de zon geweerd en
zijn onuitputtelijk geweest op hel punt van hagel, regenen
sneeuw.
Somher rigtte vaak de pruissische soldaat den blik naai
de dreigende kimmen, toen hij in het begin schaars van het
noodige was voorzien, uitgeput van den vermoeijenden ar
beid en den slependen en roemloozen strijd.
In plaats van bewondering te gevoelen voor de kleine
schaar, die met zooveel moed en volharding den toegang tot
hare eilanden verdedigde, had een gevoel van wrevel zijne
ziel vervuld en dat gevoel had zich tegenover Sondcrburg
