u
De taakom eene bladzijde in le vullen in het boek der
•wereldgeschiedenis, eene bladzijde van beschuldiging voor
den een, eene bladzijde van waarschuwing voor den ander,
ligt boven het doel dezer regelen; ook die, om van de
ondervinding hier opgedaan, bezit te nemen uit naam der
krijgswetenschaplaten wij gaarne over aan bekwamer pen
dan de onze. Ons doel is slechts een oogenblik politiek en
taktiek te ontvlugten en een bezoek te brengen aan den sol
daat te velde, die type van alle volken en alle tijden, met
zijne eenvoudige pliglsbetrachtingzijne bijna kinderlijke
stemming, zijn' vrolijken moed in ontbering en gevaar.
Verplaatsen wij ons daarom in onze gedachte in de dor
pen Oost- en West-Düppe) en Gravestein waar het Prtiissi-
sche hoofdkwartier gevestigd is en rondom hetwelk hier het
grootste gedeelte van het leger deels gekantonneerddeels
in aarden hutten verspreid ligt.
Niettegenstaande de algemeene verwoesting, is de indruk,
dien onze omgeving op ons maakt verre van somber. De
plaats van de gevlugte bewoners is door tal van soldaten in
genomen. Op elkander gepakt in de duffe woningen en hut
tenziet men hen overal, uitgelokt doorliet schoone weder,
naar buiten komen en groepen vormen in de voorjaarszon.
Ilier tegen den wind beschut door een' bomvvalligen lee-
men wand die de sporen vertoont der projectilen van den
RolphKrake, hebben zich de fuseliers van een Weslphaalsch
regement tol de vervulling hunner huisselijke pligten ver-
eenigd. Als gij die eenvoudige lieden daar zoo vreedzaam
bij elkander ziet zitten, valt het u zeker moeijelijk te ge-
loovcndat zij nog voor weinige uren met doodsverachting
tegenover de vijandelijke batterijen stonden.
Eenige manschappen hebben zich aan het kleermakersvak
gewijd en hanteren de naald met een' ijver en eene han
digheid als hadden ze nooit iets anders bij de hand ge
had. Over gebrek aan werk hebben zij niet te klagen de
sterkste stol is toch niet tegen den dienst te velde bestand,
en behalve dat een dapper soldaat gaarne proper voor den
