EEN IDEAAL.
De oorlog is een kwaad.
Behoeft liet bewijs? Aanschouw dan de rampen, den
jammer en de ellende door den oorlog te weeg gebragt;V
als kunsten en wetenschappen verwaarloosd zijnde
landbouw bij gebrek aan handen stil staat, als handel
en nijverheid vernietigd zijn, als de oogst vernield,
dorpen en steden geplunderd, de bewoners gevlugt,
mishandeld of gedood zijn, als hongersnood of pest het
verwoeste en verarmde land teisterenals duizende
gezinnen, door den dood van vaders, broeders, zonen
of echtgenooten in armoede en ellende gedompeld, de
hoop, het geluk, de toekomst van geheel hun leven
vernietigd zien, als natiën eertijds bloeijende van wel
vaart, nu gebogen gaan onder den ontzettenden schul
denlast, een last waarvan zij zich dikwijls niet kunnen
ontheffen, en die al zwaarder en zwaarder drukkende,
eindelijk den staat met een geheelen ondergang dreigt.
De oorlog snijdt de levensader der volken af.
De oorlog is een noodzakelijk kwaad.
Zoo lang eerzucht en egoïsme de drijfveeren der groote
burgermaatschappij zullen blijvenzoo lang er staten zul
len zijn aan, wier hoofd vorsten staan, wier eenig doel is,