23
Zeker niet door een dier nooit gehoorde overwinningen
die de Eranschen zoo ieder oogenblik behalen. Neen, zien
wij de zaken wat dieper in, dan wordt ons de oorzaak
duidelijk.
Napoleon heeft een schitterend wapenfeit volbracht, dat
de kroon op al die Eransche overwinningen zet; een
wapenfeit, dat hem dat schoone slot heeft bezorgd, en aan
alle operatien bij Sédan in eens een einde heeft gemaakt.
Hij heeft namentlijk zijn degen overgegeven, het eenigste
wellicht dat hij in dezen oorlog als krijgsoverste verrigt
heeft. Eene treurige ontknooping voor een man, die voor
korten tijd bijna alle politieke opérateurs aan het lijntje had.
Parijs Wilhelmshöhe daar hebt gij dan de polaire
punten, die den ganschen levensloop van een der meest
gevierde mannen van Europa insluiten, en een drama be
vatten dat zich door eene treffende oplossing kenmerkt.
Napoleon moest erkennen dat hij door de stekende brand
netels der volksmeening tot den oorlog was aangezet. De
roem van het verleden begon voor het volk zijn smaak te
verliezen; men had daarop al zoo lang geteerd, er moest
nieuwen voorraad van glorie opgedaan worden. Tegenwer
pingen konden niets baten; er was meer noodig dan dat:
de ijzeren mannen van het noorden kwamen met hun
krachtige middelen op de baan en hadden in hunne wa
penen een gereed middel om het Eransche volk eens wak
ker te schudden. Dit is hun dan ook gelukt, en het is
zeer duidelijk gebleken, dat de wapenen der Pruisen niet
onder behoeven te doen voor die der Eranschen.
Napoleon is de dupe van zijn eigen werk geworden.
De Czaar van Rusland kijkt nu en dan eens achter het