4 M i9i en getracht zich met hem in het open veld te meten. De slagen bij Jemmingen en Heiligerlee, de verove ring van den Brielde slag op de Zuiderzee waren uitingen van dien offensieven geest, dien de groote staatsman bij de landzaten wist op te wekken. Maar de koel berekenende passiviteit van Alva behaalde de overwinning. Zooals bekend is uit de geschiedenis, verschanste hij zich in zijn leger, gaf zijn tegenstander geen gelegenheid tot den strijd in het open veld, en noodzaakte hem, tot tweemalen toe zijn leger af te danken uit geldgebrek. Met een enkel woord zij in herinnering gebracht dat dit leger niets minder was dan een nationaal leger. Men kon in dien tijd legers, regimenten, bataljons of compagniën huren voor eene maandvoor een jaar voor onbepaalden tijd, a volontc. Hij wiens beurs het nu het langst uithield was gewoonlijk de overwinnaar. Het genoegzaam bekende „Wallensteins Lager geeft den toestand zuiverder terug dan het mij hier in enkele woorden mogelijk is te doen. Vaderlands liefde of iets wat er naar zweemde was bij die gehuurde benden niet te verwachtenwie het meeste en het geregeldste betaalde, had aan troepen zelden gebrekwas de geldbron hier opgedroogd elders werd weer geworven en de zwervende troepen ver plaatsten zich daarheen. Geen wonder dat de mislukte poging van Oranje, gevolgd door de executiën die Alva overal liet hou den, en de nederlaag van Lodewijk van Nassau op de Mookerheide, de landzaten terughield van eene meer krachtige handelwijze. Wij zien dan ook na m-£tr

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Almanak der Koninklijke Militaire Akademie | 1881 | | pagina 309