■m
M
Onder toezicht van den Meester Generaalwaren
tal van constabelsopzichterswachtmeestersenz.
belast met het toezicht op verschillende onderdeelen
van personeelmaterieel en paarden. De artillerie
was niet in vaste corpsen of batterijen ingedeeld,
zoomin te velde als in de vestingen. Eene eigenlijke
veld-artillerie bestond nietbij het begin van een
veldtocht werden zooveel stukken als men missen of
bekomen kon bij het veldleger ingedeeldpaarden
aangenomen of gerequireerd naar de behoefte, per
soneel aangesteld dit personeel moest voor zijne
aanneming een soort van examen afleggen om te
onderzoeken of het genoegzaam met de bediening
van het geschut bekend was in een woordde
beweegbaarheid en bruikbaarheid van de artillerie
werd eerst voltooid op het oogenblik dat men haar
noodig zou hebben. In vestingen was het geschut
meestal in voor die dagen voldoende sterkte aan
wezig en stond op de wallen.
In het algemeen rekende men de bediening per
stuk op een constabel, twee a drie edelluyden voor
het kanon en een aantal handlangers, die werden
aangenomen als het noodig bleek.
De volgende opgave moge dienen om eenigszins
een denkbeeld te vormenwat voor soort van stuk
ken er in gebruik waren en welk effect men er mede
bereikte.
Even voor den tijd van Maurits vinden we gewag
gemaakt van talrijke verschillende kalibers als 48
36, 24, 18, 12, 10, 7 en 6 ponders, hetgeen geen
verwondering kan baren als men zich herinnertdat
gtf
212
