30
heid, weelde, begeerten naar het geluk, naar liefde,
naar alles wat vergetelheid is van leed en pijn! We
staan hier in het brandpunt aller verschijnselen.
En het schouwspel vóór ons is grandioos soms, met
schitterende effecten van uiterlijke tragiek, maar het laat
na een bittere sensatie van leegheid, en we keeren
terug in onze stille kamers, droef, vereenzaamd, als
na een vuurwerk bij nacht. Diep grift zich het gevoel
van der dingen droef-leegen waan in onze ziel. Wat
een wanhoop, wat een armoede op den bodem van
al die hartstochtenwat een zelf-bedrog zelfs in de
waarachtigste sentimenten.
Allendie hier levenbegeeren en strijden naar
een doel: naar roem, rijkdom, macht, liefdeen hunne
arme gedachten draaien altijd binnen hetzelfde kringetje
rond als paarden in de renbaan van een circusO
hoe zelden staat er een op, een Groote, die zich
zeiven uitleeft, en met één ruk zich omhoog stoot,
om van af die hoogte de luchten open te scheuren
zoodat een vloed van diep blauw licht neerstort over
de wereld. Hoe zelden komt er eennaar wiens
voetstappen de eeuwen luisteren wiens harteslag dreunt
door de tijdenéén die uit den overstortenden rijkdom
van zijn ziel en de weelde van zijn geest een wereld
van sentimenten en hartstochten neerstort tusschen de
menschheid! Eén als Christus of Shakespeare!
Het moderne leven nivelleert zich zeiven. Voor
groote oorspronkelijkheden is geen plaats meer in onze
samenleving. Woekerplanten, die door hunnen ge
weldigen groei anderer levenssappen opdrinkenworden
uitgeroeid in deze tijden van gelijkheid en democratie