terug naar dien gedenkwaardigen namiddag, waarop
ik het voorrecht had het leeraarspersoneel en de leer
lingen van den vereenigden Hoofdcursus en Cursus
met het vaste personeel nog eenmaal te mogen ver
zamelen onder de warme kleuren van ons ontplooid
Hoofdcursusvaandel.
Wat toen in mijn en stellig ook in uw aller binnenste
zal zijn omgegaan, laat zich moeilijk onder woorden
brengen. Wij allen waren ons bewust, dat het hier een
afscheid gold, het einde van eene zelfstandige gemeen
schap, die met zoovele banden van onderlinge trouw
hecht aaneen was gesnoerd en die in den loop der
jaren zoovele doorslaande bewijzen van haar bestaans
recht naar binnen en buiten had aan den dag gelegd.
Een heirleger van gedachten heeft zich toen van
ons meester gemaakt, waar de herinnering aan zoovele
kameraden in ons opleefde, die reeds het tijdelijke
met het eeuwige hadden verwisseld en hun leven had
den gelaten voor het vaderland. We verwijlden met
die gedachten bij die reeks van mannen, van den
Hoofdcursus afkomstig, die door daden van moed,
beleid en trouw getoond hadden, waardige afstamme
lingen te zijn van die groote familie, welke in het mat
glazen paleis hare bakermat vond en we dachten
terug aan nog zoovelen, die zich ook op andere wijze
verdienstelijk hebben gemaakt en daardoor den naam
van hunnen Hoofdcursus hooghielden.
Na mijnen achttien jarigen arbeid aan die inrichting
van militair onderwijs werd op dat tijdstip een mijl
paal in mijn leven geplaatst, waarbij ik moest terug
denken aan vele moeilijkheden, soms donkere oogen-
blikken, die ik echter met volharding te boven kwam,
maar gelukkig aan nog veel meerdere als door helderen
zonnegloed beschenen episoden, waaronder ik memo-
114