8
ditzelfde lied voorgezongen maar om zeker te zijndat hij
het niet vergete hangt er bij wijze van ornement in elke
soldatenkamer een afdruk van die krijgs-arlikelsen wordt
dit maandelijks nog eens voorgelezen aan alle onderofficiers
en manschappen, in tegenwoordigheid van hunne daartoe
gesjerpte officieren. Een oningewijde zou wanen dat hij in
de barbaarsche middeleeuwen teruggekeerd is; dat de solda
ten die daar staan een zamenraapsel zijn van boeven
schobbejakken dieven eerlooze plunderaars en brandstich
ters, en dat de officieren, als hunne hoofden en voorgangers,
in dat handwerk het meeste uitmunten.
Welligt zijn er onder mijne lezers van meening dat ik
hier het heilige der heiligen aanrand; immers de krijgstucht
is en blijft steeds een allernoodzakelijkste en volstrekt on
misbare grondslag van hel militaire wezenen de krijgs
artikels dienen om de krijgstucht in aller harten te doen
vastwortelen. Het zij dan ook verre van mijop het eerste
iels hoegenaamd te willen afdingen daartoe ben ik te zeer
doordrongen van het innig besefdat een leger zonder
krijgstucht een kanker is voor den staat die er zijne weer
baarheid op houwt; doch zou het wel waar zijn, dat het
herhaaldelijk voorlezen der krijgs-artikels de krijgstucht be
vordert
Wie onzer heeft ooit geziendat die voorlezing eenigen
weldadigen indruk maakte op de hoorders Wie heeft niet
in tegendeel dikwijls opgemerkt, dat spot en ironie op veler
lippen zweven wanneer de plegligheid is afgeloopenen
de soldaat in zijne chambrée de indrukken weergeeft, die
hij daarvan ontvangen heeft En waarom hoort de soldaat
hij die gelegenheid alleen van straffen; zijn ze dan de eenige
en beste middelen om de krijgstucht te handhaven Waarom
hoort hij niet ook van eervolle onderscheidingen en beloo
ningen, van roem en bevordering gewagen; zou dit niet
hij het groote meerendeel een veel dicperen en weldadigeren
indruk achterlaten? Zie, indien het mij vrijstond, dan zou
ik wel eens na eene maandelijksche inspectie als de voor