1672—1697 Veel verloren, weinig gewonnen
(1639) en tijdens gevechten met de Portugezen op de Braziliaanse kust, gedurende
de jaren 1625 tot 1654.
De Grote Zaal was in die tijd rondom bezet met winkels, waar men schilderijen,
tandenstokers en zelfs vlees kon kopen. Nadat men tot het houden van de z.g.
Grote Vergadering had besloten, waar over de Unie, Religie en Militie zou worden
beraadslaagd, werd de daarvoor uitgekozen zaal ontruimd en voor die gelegenheid
speciaal bekleed.
Al gauw liepen er geruchten, dat het gewest Holland om zijn vredelievendheid
tegenover Spanje te tonen (de Vrede van Munster was nog maar drie jaar oud) alle
trofeeën te land en ter zee, op de voormalige vijand veroverd, wilde laten weghalen.
Als reactie hierop besloten de Staten-Generaal, deze niet alleen te laten hangen en
afstoffen, maar ook vele andere vlaggedoeken van elders te laten halen en deze
eveneens in de Grote Zaal te laten ophangen. Waarschijnlijk zullen deze laatste de
door Van Deelen afgebeelde en zoeven vermelde scheepsvlaggen zijn geweest.
Ook valt het op, dat aan de schouw en zijwand afgebeeld op het paneel veel
meer ruitervanen zijn bevestigd dan het aantal dat bij Turnhout en Nieuwpoort
werd veroverd.
Het ligt in de bedoeling, dat de gerestaureerde exemplaren van de reeds vermelde
Spaanse scheepsvlaggen te zijner tijd worden overgedragen aan het Rijksmuseum
te Amsterdam, in ruil waarvoor het Legermuseum passende vaandels uit de 18e en
19e eeuw kan terugverwachten.
Vier zeer grote wollen en twee linnen vlaggen, die dank zij deze sterke materialen
beter bestand waren tegen de tand des tijds, zijn gedeeltelijk al gerestaureerd. Een
linnen vlag met de Madonna op een maansikkel, omringd door engelen, werd ge
restaureerd volgens aanwijzingen van het Rijksmuseum, d.w.z. zoveel mogelijk het
oude doek laten uitkomen en slechts zeer summier daar aanvullen, waar men 100%
zekerheid heeft.
Een andere linnen vlag is waarschijnlijk in Brazilië op de Portugezen veroverd en
vertoont, behalve een St. Antoniusfiguur, nog een deel van een andere heiligen
figuur.
De wollen scheepsvlaggen hebben alle het Spaanse Rijkswapen, omgeven door de
keten van de Orde van het Gulden Vlies. Op diverse schilderijen en afbeeldingen
uit die tijd evenals op het paneel van Van Deelen zijn soortgelijke vlaggen te
zien.
Voorzover wij weten werden de trofeeën, welke in de drie oorlogen ter zee tussen
1652 en 1674 werden veroverd op de Engelsen, in de verschillende Admiraliteits
gebouwen opgehangen.
In de oorlog tegen Frankrijk te land (sinds 1672) werden vooreerst niet veel tro
feeën veroverd. De Staatse troepen konden nog niet op tegen hun beter geoefende
en aangevoerde tegenstanders. Het waren voorlopig de Fransen, die trofeeën buit-
maakten
In een wonderschoon boek, getiteld: „Les Triomphes du Roy Louis le Grand", waarin
alle veroverde vaandels en standaarden met plaats en aantal erbij vermeld
tijdens de regering van Lodewijk XIV zijn afgebeeld, werden op trotse wijze grote
overwinningen geboekt, zoals b.v. die bij Seneffe in 1674:
21
