171
Inmiddels hield de Rijngraaf zich sinds 18 November bezig' met de
samenstelling van het „corps d'armee", hetwelk met de Franschen zou
samenwerken. Wegens verzuim der bondgenooten om gelden voor de
leeds toegestane verhoogde troepensterkte beschikbaar te stellen, vlotte
de werving zeer gebrekkig en ongelijkmatig, zoodat 't, mede door de
detacheeringen bij de vloot en andere oorzaken, onmogelijk was om
geformeerde regimenten voor het gros aan den Yssel te bestemmen.
Wel groeide dit aan tot 88 compagnieën te voet en 38 compagnieën te
paard, doch in kunstmatig regimentsverband en onder bevelhebbers, die
elkander en den troep nauwelijks kenden. De sterkte, organisatie en
het uiterlijk voorkomen stonden verre bij de Franschen ten achter. De
Raad van State had voor verschillende behoeften gezorgd „voor sooveel de
„directie haer daervan was competerende"maar achtte zich verplicht
„bij dese occasie bekent te maecken, dat tot noch toe aen haer geen
„de minste kennisse directelick was gegeven vande gelegentheyt ende
„constitutie vande artillerie, ammunitie ende verdere oorlochsbehoeften
„onder de respective officieren te velde berustende": daarentegen wel
van „de defectenwaer over sij uijt verscheijde missives aan Ho. Mo.
„geaddresseert, gesien hadden dat int gros ende int wildt geclaecht was
„geweestAangezien 't in de bedoeling lag om den vijand in het veld
aan te tasten, geen belegeringsoorlog te voeren, zouden slechts zes
veldstukken van 6 15, vier van 3 15, een kamerstuk van 24 15, voorts
200 schoppen en spaden met 50 houweelen worden medegenomendoch
bij den aanvang van den marsch waren slechts twee mortierengeen
granatenhandgranaten en biesbruggen voorradig, de vuurwerkers
nog niet aanwezig; het ontbrekende geschut werd nog uit Dordrecht,
de munitie uit Delft verwacht. Van de 500 benoodigde wagens waren
slechts 198 afgeleverdUtrecht zou het ontbrekende aantal bezorgen
doch „gelet het hoyhaver ende stroo nu soo schaers ende qualijck te
„becomen was" tegen verhoogd loon: 5 a 7 in plaats van 3 per
per dag en per voertuig. Het opbreken van den Yssel werd mede ver
traagd, wijl verscheidene compagnies-commandanten gedurende zes tot
negen maanden geen leening hadden ontvangen. Ofschoon volgens oud
gebruik bij den afmarsc'n onder trompetgeschal en trommelslag aan het
hoofd van elk regiment de „Articulbrieff ofte Reglement opte discipline
„militair moest worden voorgelezen, was daarvoor geen enkel formulier
voorhanden. Zoowel bij groote als bij kleine dingen schoot men bij het
Staatsche leger te kort. Daarbij zouden de verwachtingen omtrent het
Fransche secours bitter worden teleurgesteld (1).
(1) Res. S. G. 11, 16, 19, 22, 23, 28, 29 November, 1, 8 December, Res. R. v. St. 11, 17
November, S. G. Lias loopende 166-5 dd. 18, 20, 21, 26, 29 November, 6 December, Res. S. G.
2 Maart, 12 April, Res. R. v. St. 15 Maart, S. G. Lias loopende 1666 dd. 23 Januari. Het
Reglement op de discipline komt voor in het 45ste Boek van Aitzema's „Saken van staat
„en oorlog". Zie Aanteekening N° 34.