246
van den keurvorst of van den vijand, als gedurende den tachtigjarigen
oorlog, moest een bron van onrust voor GelderlandUtrecht, Friesland,
Overijssel en Groningen vormen, hetgeen een groot leger tot het keeren van
invallen vereischte. Utrecht, Friesland en Groningen wilden, alvorens
hulp te verleenen, kennis geven aan het Drievoudig Verbond. De keur
vorst had aan de Franschen vrijen doortocht zijner landen toegestaan,
waar zij als heer en meester optraden, hun verblijf door plundering en
moedwil kenmerktenvele uit Staatschen dienst gedeserteerde landge-
nooten voegden zich bij deze benden. De kolonel Josef Bamphield
kreeg in 't laatst van 1670 opdracht om, zoodra tot een nieuwe lichting
was besloten, in en nabij Keulen een regiment infanterie voor Holland
te werven. Toen men in April van het volgende jaar begon zich „in
„postuyr van defensie" te stellen, ontving de kolonel last de werving
voort te zetten, den eed aan den magistraat der bisschopsstad af te
leggen en, zoo noodig, aan de verdediging deel te nemen. Hunne Hoog
Mogenden stonden den ingenieur Pieter van Woestinghoven eenige dagen
af tot aanwijzing van noodig geoordeelde verbetering der versterkingen en
zonden uit Wesel, Rijnberk, Emmerik en Rees 200 man „haer op het
„setten van sooden verstaende". Zij raadden de stad Keulen krijgsvolk
aan te nemen, met toezegging, wanneer de keurvorst de stad belegerde
of mocht bedreigen, de regimenten Brembt en Pain et Vin te Maastricht
gereed te houden om binnen zes uren na ontvangst der patenten ter
hulpe te snellen onder bevel van den Rijngraaf van Salm, gouverneur
van Maastricht. Hunne Hoog Mogenden zochten vruchteloos het een
paar mijlen van Keulen verwijderde sterke, voordeelig gelegen kasteel
Karpen, hetwelk indertijd door den koning van Spanje aan den keurvorst
was verpand, in bezit te krijgen. Onder al deze bedrijven belastten
Hunne Hoog Mogenden Godart Adriaan van Reede heer van Amerongen
met hunne bemiddeling bij den keurvorst en bij de stad. Voorts ver
leenden zij pardon aan de gedeserteerde Fransche soldaten, die bij den
keurvorst in dienst waren getreden. In Januari 1672 sloot Keulen een
zeer nadeelig verdrag met den keurvorst, volgens hetwelk de stad het
bouwen eener citadel moest gedoogen. Het regiment Bamphield verliet
weldra Keulen en werd over Rijnberk, Doesburg, Rees, Emmerik, Arn
hem en Gennep verspreid (1).
De Republiek was ook bedacht op een verdedigend verdrag met keizer
Leopold en de Rijksvorsten. Hoewel de keizer heer was van Oostenrijk,
Bohemen, Hongarije en Tyrol, oefende hij over het Heilige Roomsche
Rijk niet veel meer dan een denkbeeldig gezag uit. Karel II van Groot-
(1) Seer. Res. PI. 19 December 1670, 17 April, Res. II. 17 April, 17 Juli, 22 September,
Res. S. G. 10 Maart27 April51825 JuniSeer. Res. S. G. 4 Maart2 C2526 Mei
30 Juni, 1, 16 Juli, 15, 17, 29, 31 Augustus, 3, 15, 24, 25 September, 3, 12, 19 October,
5, 30 November, 14, 21, 22 December 1671, Res. S. G. 5, 11, 13, 14 Januari, 16 Maart,
Seer, Res. S, G. 1 Februari25 April 1672,
