- 209
spoorwegenbezaaid met steden en dorpenovervloedig
voorzien van levensmiddelen en water.
De bijzondere gesteldheid van het terreinhet gebrek
aan hulpbronnen in het land, alles draagt bij om don oor
log in Azië uiterst bezwaarlijk te maken. Gij zult mij
hierop antwoordendat deze oorlog reeds gevoerd is ge
worden, dat een zwak Russische leger Erivan, Bajazet,
Kars, Erzeroem veroverd heeft, dat men zonder groot
verlies van manschap alle hinderpalen is te boven ge
komen en dat men bij alle ontmoetingen den vijand
geslagen heeft. Dat is zeker waar. Maar vergeet niet
dat in den hedendaagschen oorlog twee nieuwe bestand-
deeien zijn opgetredendie het aanzien der dingen geheel
hebben veranderdhet eerste zijn de groote meuschen-
massa's, die men in beweging moet stellen, het tweede
is het geweer piet snelvuur. Yroeger waren eenige ba
taljons toereikende om een veldtocht ten einde te brengen
vijf of zes bataljons nu (dat was de sterkte der afdeeling
van Erivan in 1854) kunnen overal doorwant zij kunnen
leven ten koste van het land en behoeven niet een on
metelijk konvooi levensmiddelen mee te sleepen. Yroeger
ook beschoot men elkander met kanonkogels op duizend
meters en met geweerkogels op tweehonderd metersmen
viel elkander snel aan met het blanke wapenwaartegen
de Turken nooit hebben weten stand te houden. Ik neem
onzen tegenwoordigen toestand tot voorbeeldom u op
treffende wijze het diep ingrijpende verschil der twee oor
logsstelsels te toonen. De Turken bezetten nu een hoogen
bergzeer steil aan de ééne zijdemaar zacht afloopende
naar den kant der vlakteik behoef u niet te zeggen
dat deze berg versterkt is door een reeks verschansingen
gelijk de Turken gewoon zijn op te werpen overal waar
zij een legerplaats opslaan. Men moet hen uit hun stel
ling verjagenhen in wanorde op de andere helling wer-
