221
gehad, dat den geneeskundigen dienst van het leger ter
hulpe moet komen. Het is een gelegenheid, om u in ee-
nige bijzonderheden de werking van dezen dienst te too-
nen, onvoldoende gelijk alle geneeskundige diensten in
alle legers.
Benevens de artsen en de baardragers, die in de re
gimenten en de bataljons aanwezig zijn, heeft elke afdeeling
of divisie een ambulanceingericht voor het vervoer en
het verbinden van 160 gekwetsten. Deze ambulance richt
op het slagveld een verbandpost op en vervoert de ge
kwetsten naar de hospitalen der tweede liniedie men
opricht naar gelang der behoeften. In normale omstan
digheden en met goede wegen zouden de veertig wagens
der afdeelings-of divisie-ambulance toereikende moeten zijn,
zelfs bij een groot gevecht. Hier zijn zij ten eenemale
ontoereikende. Aan de divisie-ambulance is een compagnie
ziekenoppassers verbondengecommandeerd door een ka
pitein of een luitenant.
De hospitalen der tweede linie, die den naam dragen
van „tijdelijke militaire hospitalen" worden ingerichthet
zij in den Staat toebehoorende gebouwen, hetzij in tenten,
als de warmte het gedoogt. Zij bevatten over het alge
meen 200 tot 300 bedden, maar kunnen des noods tot
500 zieken of gewonden ontvangen. De vijf hospitalen
die onze „afdeeling van Erivan" bedienen, zijn aangelegd
over een linie van 100 kilometers; elk hospitaal, te be
ginnen bij het meest nabij de eerste linie gelegenezendt
als het vol is, naar het volgende hospitaal een getal ver-
voerbare zieken of gekwetsten, gelijk aan het getal zieken
of gekwetsten, die het uit de eerste linie ontvangt. De
dienst der ontruiming moest alzoo zeer geregeld geschie
den. Haar tusschen reglement en uitvoering vallen altijd
moeilijkheden te overwinnen. Vooreerst bezitten wij in
onze afdeeling, die, gelijk ik gezegd hebmeer dan twin-
