226
en een halve maand van mijn verblijf alhier zijn er in
het hospitaal slechts vijf sterfgevallen geweest, en nog
waren twee hiervan toe te schrijven aan hevige zonne
steken. Gij ziet, dat over het algemeen de gezondheids
toestand van het leger uitmuntend is; houd gerust alle on
rustbarende berichten, die men omtrent dit punt doet loo-
peu, voor valsch. Op dit gebied heb ik nog een leemte
in onze geneeskundige organisatie aan te wijzen. Dewijl
het hospitaal van Igdir veel te klein is om de zieken die
aankomen meer dan een of twee dagen te behouden, eva
cueert het hen zoo spoedig mooglijk naar de verder af
gelegen hospitalen; hieruit volgt, dat zieken, die na 5,
6 of 8 dagen genezen, twee en drie weken wegblijven
alvorens in het korps terug te keeren. Voor een zwak
ke afdeeling, gelijk de onze, is dit verlies van manschap
pen zeer gevoelig.
Een laatste opmerking omtrent de zieken en gekwet
sten. In strijd met wat ik altijd heb hooren zeggen, ben
ik getroffen geweest over het weinige geduld van den
Russischen soldaat bij pijn. Met alle moeite van de we
reld slaagt men er in, hem te bewegen zich een operatie
te laten doen, zelfs de eenvoudigste, zooals het uithalen
van een kogel; hij zucht, hij kermt, hij wringt zich in
allerlei bochten bij de minste pijn. Ik heb mij onwille
keurig de gekwetsten der belegering van Parijs herinnerd
wat verschil! met wat bewonderenswaarde lijdzaamheid
verdroegen zij de bedenkelijkste kwetsurenDe lichte
men sprak er niet eens van. Ik herinner mij, dat den
19en Januari 1871 een nationale garde, te Montretout,
een der eersten op onzen verbandpost kwam; hij kwam
te voet, leunende op zijn geweer. Een geweerkogel had
hem getroffen aan een zijner ribben, had haar beschadigd
en was ergens onder de huid van den rug blijven zitten
gedurende de kunstbewerking bleef hij staan, leunende
