351
weinige voordeel, met de torpedo-booten verkregen.
Het groote gewicht, dat men algemeen aan de spar-
torpedo's toekent, blijkt vooral uit de door de twee
grootste zeemogendheden gedane proeven, en uit de om
standigheid dat Engeland de stoombarkassen van al zijne
groote schepen gedeeltelijk reeds sedert 1874 en
Zweden een groot deel zijner stoombarkassen met deze
torpedo's bewapend heeft. Bovendien werd onlangs in
Engeland voorgesteldom aan elk pantserschip een Thor-
nycroftsche spar-torpedo-boot toe te voegen, die bij een
gewicht van 7 ton nog opgeheschen kan worden.
De waarde der spar-torpedo's bij eene offensieve haven
verdediging enz. blijkt wel het beste uit het feit, dat voor
al de kleinere staten zich met de aanschaffing dezer
werktuigen hebben gespoed. Eene volmaakte blokka
de wordt er door onmogelijk gemaakt, zooals in 1877
bewezen werd door de gebeurtenissen in de Zwarte zee.
waai'niettegenstaande de aanwezigheid van eene machtige
Turksche vloot, de blokkade slechts in naam bestond.
Van zuiver defensieven aard is de toepassing der spar-
torpedo op de groote oorlogschepen.
De Amerikanen hebben reeds in 1874 hunne ongepaut-
serde oorlogschepen met spar-torpedo's bewapenden Enge
land en Frankrijk hebben dit voorbeeld nagevolgd. De
Engelsche schepen Shah Active en anderen varenbehal
ve de Harvey-ook nog spar-torpedo'sevenzoo het
Fransohe pantserschip Flandre.
Het schijnt bijna, dat in deze richting de spar-torpedo
de Hfwyey-torpedo zal kunnen verdringenwant een groot
voordeel der eerste boven de laatste isdat door het hijschen
der sparren eenebeschadiging der eigen schepen in een
gevecht kan worden voorkomen, welke maatregel bij de
Harvey-torpedo's niet kan genomen worden.
Duitschland en Amerika zijn in de toepassing der spar-
