175
In de jaren, die liet voor Frankrijk zoo ongelukkige
jaar 1870 voorafgingen, waren door deze veldtochten de
gebeurtenissen in Chersonesus op den achtergrond ge
drongen; de oorlog van 1870 heeft ten gevolge gehad,
dat hierop weder de aandacht gevestigd werd. De twis
ten over de oorzaken hunner rampen en de toelichtingen
op hunne nederlagen moedeniet wetendeaan welken
degeiijken roem in hun militair verleden zich vast te
klampen als een troost voor hunne tegenspoeden of als
waarborg voor eene hetere toekomst, zijn de Franschen
we der teruggekomen op den Krimoorlogwaar zij hunne
meest betwisteduurst gekochtemaar ook meest on
loochenbare zege behaalden. Onder de muren van Sc-
bastopol heeft de Fransche moed in al zijn luister geschit
terd, nog verhoogd door de heldhaftige volharding der
tegenpartij. Daar was geene enkele diplomatieke over
rompeling, geene verpletterende meerderheid in getal
sterkte, geene enkele kuiperij om de gedragingen van een
vijandelijk generaal te doen medewerken tot de overwin
ning, niets, dat onderworpen kan worden aan de uit
spraak van eenige militaire vierschaar gelijk die van
Trianon over Bazaine. Daar was alles zuivere en wel
verdiende roem. Zoo dus de Fransckman gebleven is ge
lijk men hem gezien heeft te Inkerman en te Malakof,
en niets geeft het recht, te gelooven dat hij in twintig-
jaar sterk ontaard isdan is het vooral de herinnering
aan Sebastopoldie hem weder zelfvertrouwen kan schen
ken.
De gebeurtenissen der laatste jaren in het Oosten ga
ven overigens nieuwe aantrekkelijkheid aan de nasporin
gen over den Krimoorlog.
Ten gevolge van een en ander is de literatuur over dezen
veldtocht in den jongsten tijd belangrijk uitgebreid. Ka
de openbaringen van Russische zijde schreef de admiraal
