200
kunnen geladen worden op vijf treinen. Aannemende,
dat de afstand 400 kilometers is en de snelheid in het
uur 20 K. H., dan zullen de treinen in twintig uren op
hunne bestemmingsplaats komen. Om dit leger met kar
ren van het noodige te voorzien, zou men, in aanmerking
nemende dat het transport '16 dagen zou duren en elk
transport 308 wagen eischt, in 't geheel 16 X 308
4928 voertuigen, 9856 paarden en ongeveer 7000 geleiders
noodig hebben. Deze becijfering toont duidelijk aan,
dat de stoom den oorlog aanmerkelijk heeft gewijzigd,
wat duur en snelheid van inval op vijandelijk gebied betreft.
Yóór de spoorwegen behoefde men meer tijd om zich
tot een oorlog voor te bereiden dan nu om hem ten einde
te brengen. De voeding van het leger, vroeger de groot
ste aller moeilijkheden, levert nu betrekkelijk weinig
bezwaar op.
De telegraaf is niet minder nuttig door de berichten,
die hij geeft. In 1809 werd Napoleon door den telegraaf
Chappe verwittigd van de beweging van het Oostenrijksche
leger, aangevoerd door den Aartshertog Karei.
De dépêche ging door Duitschland en kwam vroeg genoeg
te Parijs, zoodat Napoleon vier en twintig uren na de
ontvangst vertrok om zich aan 't hoofd zijner troepen te
stellen.
Tusschen den telegraaf van 1809 en den elektrischen
telegraaf is een wonderbaarlijke afstand. Yooreerst behoeft
men den nevel of mist niet meer te vreezen.
In December 1822 was de generaal Lauriston te Brest;
een telegrafische dépêche bereikt hem, vervat in den woor
den: „Gij zijt benoemd tot minister van de ma
Eon ondoordringbare mist belet verder te lezen. Hij ge
looft minister van marine te zijn; de marine gelooft het
eveneens; alle korpsen komen hem hun gelukwenschen
aanbieden, en den volgenden morgen verneemt men, dat
