293
schoots vergoed werden. Daarop volgde de Fransch-
Duitsclie oorlog; de Pruisen, die in den voorgaanden oor
log de ervaring hadden opgedaan dat hunne artillerie niet
op de hoogte harer taak was, hadden zich middelerwijl
ingespannen deze te volmaken, zoodat zijwaar zij ook
den vijand ontmoette, steeds evenzeer in het voordeel
bleef als vroeger de achterlaadgeweren dit waren tegen
over de voorladers der Oostenrijkers. Yerder was het een
algemeen verbreid begrip, dat het gebruik van de cava
lerie in massa tot den verleden tijd behoorde; plotseling
leert Duitschland, dat dit wapen, behoorlijk gebruikt, bij
de veranderde toestanden veel grooter beteekenis heeft
dan vroeger.
Eindelijk komen wij tot den onlangs geëindigden oorlog.
"Wij moeten voorzichtig zijn, gevolgtrekkingen te maken
voordat de geschiedenis van den krijg geschreven is. Een
onzer tijdschriften is voorbarig, wanneer het nu reeds
spreekt van de mindere waarde der artilleriewanneer het
beweert „dat het gebrekkig gebruik, door de Russen van
de cavalerie gemaakt, slecht is toe te schrijven aan hun
eerbied voor de achterladers des vijands," en wanneer het
ons verzekert dat manschappen, met een goeden geest be
zield en met goede geweren bewapend, zich kunnen staan
de houden, ook al zijn zij slechts oppervlakkig tot sol
daat gevormd". Het blad voegt er verder bij, dat „het
gebruik van vluchtige aardewerken eene minder goed af
gerichte infanterie en eene slechts onvolkomen geoefende
artillerie in staat stelt, even goed haar plicht te doen als
een volmaakt gevormde en gedisciplineerde troep".
Wij wenschen niet in eene uitvoerige wederlegging te
treden van deze beschouwingendoch kunnen ons bepalen
tot eenige opmerkingen. In de eerste plaats dient men
niet uit het oog te verliezendat de Russiscli-Turksche
oorlog een geheel exceptioneel karakter droeg. Wanneer