- 362
bijeenbrengen en te doen drukken. Zoodoende ver
scheen, te vorigen jare, de correspondance militaire
in tien deelen. Wij zullen hier, om een denkbeeld te
geven van het geheelenkele uittreksels uit deze nieuwe
uitgaaf mededeelen.
Het Journal des Sciences militaires maakt de opmer
king, dat men in het eerste deel (van 19 Jan. 1796 tot 24
Juli 1796) te vergeefs zal zoeken naar de officiëele tekst
van de toespraak, die de 26-jarige generaal, op den
26en Maart. 1796, tot zijne soldaten hield. Die toespraak
is later verminkt, of, zoo men wilherzien en aangevuld.
Wat men in de boeken ziet aangehaald als voorbeeld
van militaire welsprekendheidis niet de rede, die
indedaad door Napoleon is uitgesproken. In de werke
lijkheid was zij eene korte improvisatiezooals de om
standigheden die eischtenzij luidde als volgt
„Soldaten! Uw geduld, dat u alle ontberingen doet
dragenuwe dapperheid die u alle gevaren doet minach
ten wekken de bewondering van Frankrijk opFrankrijk
heeft de oogen geslagen op uwe ontberingen. Gij hebt
noch schoenen, noch jassen, noch hemden, bijna geen
brood, en onze magazijnen zijn ledig. Die des vijands
zijn overvloedig gevuld; het is onze taak, die te ver
overen. Gij kunt het; gij wilt het,vooruit dan!"
Zie Journal des Sciences militaires. Janvier 1878Neue Militari-
sche BlatterJuni 1878.
„Soldaten! Gij zijt sleclit gevoed en bijna naakt. De regeering
is u veel verschuldigd, maar kan niets voor u doen. Uw gedulduw
moed verstrekken u tot eer, doch verschaften u voordeel noch roem
Ik ga u geleiden naar de vruchtbaarste vlakten der aardegij zult er
groote steden, rijke gewesten veroveren; gij zult er eer, roem en rijk
dommen vinden. Soldaten van Italië, zou het u aan moed ontbreken?
(van Heusden'Nieuwe Geschiedenis, III, blz. 122).
