- 168
echter geheel; deze dieren waren te wild en onhandelbaar.
Toen nu het Fransche berg-materiëel werd ingevoerd, waar
van affuit en vuurmond elk door een muildier behoort ge
dragen te worden, moest men hier dit materieel door-
paarden, uit gebrek aan een goed muildier, laten trekken.
Bij de marschen op het bergterrein van Willem I bleek,
dat eene door paarden getrokken bergartillerie op zulk
terrein weinig waarde had, zoodat nogmaals pogingen
werden in het werk gesteld, een in Indie bruikbaar muil
dier te verkrijgen.
Sedert de openstelling van het kanaal van Ste, werd
eene remonteering in Sijrie en Spanje gemakkelijker ge
maakt in welke beide landen goede muildieren iuheemsch
zijn. De lange zeereis was daardoor toch vervallen.
Na de uoodige inlichtingen bij deskundigen te hebben
ingewonnen, werden later èn uit China èn uit Sijrie twaalf
muildieren met geleiders aangevoerd, om vergelijkender
wijze te worden beproefd. Deze beide soorten van muil
dieren voldeden bij de eerste proeven te Batavia uitste
kend. Zij waren over het algemeen gemakkelijk in de
behandeling, lieten zich door de Inlandsche stukrijders
onmiddelijk verzorgen, en hun draagvermogen was zeer
voldoende, daar zij niet alleen met groot gemak affuit en
iaden of kanon met lamoen op de Fransclie draagzadels
konden vervoeren, maar men hen in opzettelijk daartoe
vervaardigde munitiekisten met bijna het dubbele ge
wicht voor de munitiedraagpaarden belasten kon.
Er kwam echter helaas een lastige factor in het spel.
Ter nadere beproeving naar Atjeh gezonden (zij waren
te Batavia voornamelijk in den oost-mousson beproefd) bleek
het, dat zij, zwaar belast, in de natte sawah's niet te
gebruiken zijn. Na eenigen tijd gemarcheerd te hebben,
gaan zij liggen en zijn met de grootste inspanning niet
overeind te krijgen.