232
Bij liet krijgsspel heeft men de gelegenheid om na te
gaan hoe de gegeven bevelen door de onderbevelhebbers
opgevat en uitgevoerd worden.
Dikwerf zullen zich in de practijk gevallen voordoen
om snel besluiten te nemen en bevelen te gevenwelke
kort en dikwerf uit enkele woorden en halve zinnen
zullen bestaanof dat de omstandigheden een zelfstandig
optreden en handelen van sommige onderbevelhebbers
vorderen. De geschiktheid daartoe hangt af eensdeels
van het karakter van den persoon en anderdeels van het
zelfbewustzijn te kunnen handelen. Ontbreekt dit zelf
vertrouwen, dan zal ook het meest energieke karakter
in moeilijke omstandigheden besluiteloos zijn.
En dat zelfbewustzijn wordt alleen verkregen door
oefening.
3C Het krijgsspel bestaat daarom uit eene reeks van
tactische berekeningen en besluiten.
Even als in het gevecht elke beweging berekend en elk
besluit snel en beslissend moet worden genomen en uit
gevoerd, evenzoo geschiedt dit in het krijgsspel. Enkele
troepenoefeningen uitgezonderd, is dit spel de eenige oe
fening, waarin de onbekendheid en onzekerheid omtrent dc
oogmerken en maatregelen der tegenpartij duidelijk uitko
men, zoodat het dus in dit opzicht de werkelijkheid het
meest nabijkomt.
Eene groote moeilijkheid is het ook om in den oorlog een
eens genomen besluit consequent door te zetten; men is
licht geneigd om bij eiken maatregel en bij elk volgend
bericht van den vijand van een eens genomen besluit af
te wijken of een ander te nemen, en deze twijfelmoedig
heid kan verminderen door veelvuldige oefeningen en stu
die men moet eiken maatregel van den vijand leeren be
grijpen om te kunnen handelen, en even als men in de
werkelijkheid met elke schrede meer tot den vijand nadert
