439
Torpedos.
Werd reeds sedert jaren bij alle Europeesche legers de tor
pedokwestie grondig bestudeerd, een stelsel van watermijnen
aangenomen en zelfs strijd in Nederland een heftige ge
voerd over de superintendentie dezer gevaarlijke vernielings
werktuigen, in het Indische leger helaas, schittert de torpedo
nog steeds door hare afwezigheid. Waaraan is dit toch te
wijten? Aan gebrek aan kennis mag niet gedacht worden.
Er zijn in Indië, zoo wel van het leger als de marine toch
nog altijd officieren te vinden, die van de torpedos eenige
praktische ervaring hebben opgedaan. Een der schrijvers van
het bekende werk over torpedos, de heer Ellisdiende eenige
jaren bij de marine in Indië; vóór hem de heer Baart de
la Failleook een marineofficierbeiden waren te Batavia
in speciale betrekkingen geplaatst. Waarom heeft men nooit,
toen de torpedokwestie ook in Indië ter sprake kwam, van
de ondervinding van die en ook andere officieren partij ge
trokken? Of is die kwestie nog niet in behoorlijken vorm
te berde gebracht? Is er nog nooit eene torpedocommissie
benoemd? Sedert geruimen tijd is eene commissie van offi
cieren van den Generalen staf bezig, een ontwerp samen te
stellen van eene verdediging van Java. Voor de bestudeering
der positie van Tjilatjap werd haar deskundig personeel van
de Marine en de Artillerie en Genie toegevoegd, en van eene
goede samenwerking' der verschillende adviseerende elementen
mogen we ons verzekerd houden. Zal nu de defensiecom
missie in haar rapport ook de torpedokwestie voor Indië a
fond behandelen? 't Is van de wetenschappelijke mannen, die
deze commissie vertegenwoordigen, te verwachten, t Is te
hopen, dat men spoedig van proeven en niet al te lang daarna
ook van een stelsel van torpedos zal mogen hooren. Intus-
schen achten wij het niet van belang ontbloot, op het voet
spoor van andere schrijvers in dit tijdschrift, met de mede-
deeling van torpedoaangelegenheden voort te gaanzoo als
zulks laatstelijk in de Mei-aflevering van den vorigen jaar
gang van dit orgaan werd gedaan, om zoodoende de torpe-