240
cn kwamen ten 3 ure 's middags te Tjilintjing aandaar werd even
halt gehouden, gegeten, en toen de last tot het embarkement op de
ter reede liggende schepen gegeven. De branding was echter zóó
hevig, dat de meesten doornat aan boord kwamen, en de munitie
natuurlijk geheel onbruikbaar was. Eerst ten 5 ure. 's morgens van den
volgenden dag waren de soldaten in de kazerne teruggekeerd. De ver
liezen na zulk een onoordeelkundigen marsch waren niet gering j gedu
rende den marsch, die voor de sterkste soldaten bijna niet doenlijk was,
was er één dood neergevallen, terwijl ik de in zwijm gevallenen en
overige zieken bij hopen tellen kon. Ik nam den volgenden dag
meer dan 30 zieken van dien tocht in het hospitaal op, waarvan er
drie stierven. Ziedaar de slachtoffers van het noodeloos teveel eischen
van de marschvaardigheid van den troep! Helaas zal dat wel niet
het eenige voorbeeld van dien aard zijn. Ik ben er zeker van, dat
ieder menig dergelijk ieit in zijn geheugen kan terugroepen,
zoodat wij alzoo het treurige feit te constateeren hebben, dat de
militaiie oefeniugsmarschen vaak onoordeelkundig en met verzaking
der humane order van 1844 worden uitgevoerd, en de soldaat aldus
onnoodig aan bovenmatige vermoeienis, met al de gevolgen daarvan,
wordt blootgesteld.
Bij de neiging en gewoonte, die er dus bij zoovele kommandeerende
otficieien blijkt te bestaan om den soldaat bovenmatig te vermoeien,
vei wonderde het mij wel, den Generaal Kroesen eene nieuwe order
te zien uitvaardigen, waarbij hij, wel is waar met handhaving dei-
order van 1844, toch met die overdrijving ingenomen toonde te
zijn, ze zelfs aanmoedigde, ja, wat meer zegt, ze in ronde woorden
beval. Immers, in de overigens zulke nuttige voorschriften bevattende
Algemeene Order No 102 van 1872 komt het volgende meer direct
op ons onderwerp betrekking hebbende gezegde voor„Nog meer
dan bij eenig ander leger, is het voor het Nederlandsch-Indische van zeer
veel belang, dat bij de verschillende troepensoorten de bewegelijkheid
Ja maar de geschiedenis van Indië is de geschiedenis van den dag. Toen in 1870
oorlogsgevaar dreigde, vertoonde men bijna hetzelfde; toen echter te Tandjong-prioek,
alsof de vijand alleen in die buurten en nergens anders moet landen. Wellicht was
men toen nog zenuwachtiger dan in I860, doch men eischte minder offers.
Redactie.
