- 357
maken. Geen wonder, dat bij ons de vraag oprijst: waaraan is liet te
wijten, dat men er in Indië over het algemeen zoo weinig belang in stelt
en dat er in Atjeh in 't geheel geen gebruik van gemaakt wordt. Het eer
ste gedeelte van deze vraag is zeker gewettigd, als men nagaat, dat, "Wil
lem I uitgezonderd, in geene enkele garnizoensplaats een optisch tele-
graaftoestel is opgericht tot beoefening door het kader. In Atjeh schijnt
men bovendien de voorkeur te geven aan ordonnancen op pikolpaarden.
De afstanden tusschen de posten zijn dan ook zoo klein en de gemeen
schap is gewoonlijk zoo verzekerd ('s nachts uitgezonderd) dat de kom-
mandant van een post liever een briefje opstelt en er een ordonnance of
eene patrouille mede uitzendt dan gebruik te maken van den optischen
telegraaf, waarmede het kader toch niet kan werken.
Zooals kapt. Vink opmerkt, staat er in den Kraton bij de voormalige
veldwacht No 6 een optisch telegraaftoestel, systeem Kromhout. Dat dit
niet gebruikt werd, is duidelijk, daar het de verbinding daarstelde met
Blaiig-Oé, en deze post sedert begin 1878 is opgeheven. Te Pagar Ajer-
Mesigit, Lambaroe, Kajoe-leh en, als ik mij niet vergis, ook te Atoeh
staan eveneens dergelijke toestellen, doch of er gebruik van gemaakt wordt,
betwijfel ik zeer; in 't laatste jaar ten minste werd geen sein gewisseld.
Zou het stelsel van den Majoor ScMifer hierin verandering brengen-?
Ronduit gezegdik geloof het niet. In Atjeh heeft men nu eenmaal het
nut van den optischen telegraaf nog niet ondervonden. Over 't algemeen
laat de begroeidheid van het terrein zoodanige verbinding slechts zelden
toe. Bovendien is het stelsel Kromhout gemakkelijker te vervaardigen
en niet veel ingewikkelder. Ook voor de aan zee gelegen posten
zou ik het stelsel Kromhout verkiezen. Bijna zonder wijziging
kan zijn toestel bevestigd worden b. v. aan de groote ra's op de
oorlogschepen, die b j deze posten gestationeerd zjn of er dikwijls komen.
Dit is, dunkt mij, van veel belang, daar de branding de communicatie
dikwjls zeer moeilijk maakt. Wel is waar zouden de semaphores, zooals
ze in Nederland voorgesteld zijn voor de kustverdediging aldaar, en de
vlaggestelsels in 't algemeen misschien beter voldoen (de ondervinding zou
het moeten leeren)maar de oefeningen van het kader zouden echter uit
gebreider worden, en hiermede moet men zeer zeker rekening houden
O
daar het toch reeds zoo achterlijk is in de kennis der noodzakelijkste
dienstreglementen.
In weerwil van alle belemmeringen zal het leger niettemin met onver
deelde belangstelling elke verbetering op het gebied der optische telegra
phic tegemoet zien en tot dat doel willen medewerken.
