- 483
Dg verhouding van N.-houdende tot niet stikstof houdende is
bij den Europeaan vrij goed. Zoo men het gemiddelde ration vleesch
daags op 280 Grammen brengen en de bereiding verbeteren kon,
zou men na verloop van korten tijd een maximum van inspanning
mogen vorderen.
In de garnizoenen is bovendien de voeding der Europeanen als
zeer goed te beschouweneensdeels toch heeft het lichaam daar min
der behoefte, terwijl des middags zoo als ik althans op vele plaatsen
gezien hebdoor middel der menage voor een stukje gebraden vleesch
gezorgd wordt.
Die van den Inlander echter verschilt te veel om met mogelijk
heid goed genoemd te kunnen worden. Zijne voeding is nog geheel
op het kampongleven geschoeid. Wel kan de Inlander arbeid ver
richten, en zelfs zeer veel, want zijne voeding is ten opzichte dei-
eiwitstoffen overwegend rijk aan koolhij dratendoch zij mist alle
energie. De hoeveelheid eiwitstoffen is voldoende voor de slijtage
der machine, doch de schoorsteen deugt niet, dat w. z. hij trekt
slecht. Dat theorie hier in overeenstemming is met praktijkkan
dagelijks door voorbeelden gestaafd worden. Zoo kroeg ik o. a. te
Kroeng-Raba twee man op het rapport, die bij eene patrouille,
waarbij afwisselend met den looppas gemarcheerd was, achtergebleven,
waren. Daarentegen was ik een dag van te voren getuige, hoe
twee Javanen minstens eene vracht van 50 Kilo van Pakan-Badak
'naar Kroeng-Raba pikelden, doch op hun weg door mij niet gehaast
werden. [Zij verplaatsten toch eene hoeveelheid arbeid van 50 X
11000 550000 kilogrammeter.] Alleen op Boekit-Seboen was een
uur gerust.
Door den slechten trek in het lichaam is tevens de verteering in
de maag slecht; van daar eene der redenen van den steeds domme-
lenden toestand der meeste Javanen; hunne hersenen misten steeds
de hoeveelheid bloed, welke voor de aanhoudende werking der maag
noodig is.
Hierbij zou men tevens kunnen opmerken, dat de verteering van
dit aan koolhydraten rijke voedsel nog bij velen tegengewerkt wordt
door het sirihkauwen, daar inmers juist voor de eerste omzetting
dier stoffen de aanwezigheid van speeksel vereischt wordt, waarvan
