ne oogen naar toe zijn? Met wien zijn ze meegegaan?
Er is ook altijd watis hij bezopen of hoe zit 't er mee
De bliksem hale hem! Zou hij gek wezen? Enfin, ik
zou t niet kunnen zeggen ik heb er geen begrip van;
wie is er, die 's menschen gemoed kent?!
Mochten er intusschen lezers gevonden worden, die mijne schil
derij van het kazerne-maleisch aanstootelijk vinden, dan hoop ik hun
ne misnoegdheid te kunnen bezweren door het volgende citaat uit
de werken van een menschenkennerLes plus beaux traits (Vane
série,use morale sont moitis puissantsle plus souventque ceux de la
satire; et rien ne reprend mieux la plupart des hommes que la
peinture de leurs défauts."
Wie eenigszins Indisch wil leeren denken, kan daartoe slechts
geraken door grammaticale studie van minstens ééne der meest be
kende Polynesische talen, bij voorkeur het zuiver Maleisch. Dat die
studie gepaard moet gaan met het lezen van eenige letterkundige
voortbrengselen, spreekt van zelf. Wie in plaats van Maleisch, Ja-
aansch wil leeren, bereikt m. i. hetzelfde doel langs een andereu
weg. Den Indischen geest moet men leeren vatten en voelen. De
woorden doen minder ter zake; als de Indische taalvormen en ge-
dachtengang begrepen zijn, leert men de grondwoorden door de
praktijk.
Maar zal men mij tegenwerpen dat was juist het stelsel, aan de
Koninklijke Militaire Akademie gehuldigd, en ieder weet hoe weinig-
vruchten het gedragen heeft. Het laatste gaarne toegevende, blijf ik
echter dat beginsel verdedigen en wijt de droevige resultaten aan
bijkomende omstandigheden. In de eerste plaats aan het meestal ge
brekkige taalonderwijs op de ouderwetsclie kostscholen, die verrewee
het grootste contingent aan de Akademie leverden; zoodat de kadet-
ten voor ontwikkeling kings philologischen weg in massa geno
men—weinig smaak en aanleg bezaten. Aan de Akademie zelve
ging 't niet beter. Tengevolge van de overdreven waarde, die men
„van hooger hand' goed vond aan de exacte wetenschappen toe te
kennen, geraakten de zoogenaamde letterkundige vakken jammerlijk
in de verdrukking. Hog niet beseffende, dat er verschillende gym-
1
