86
eieren aanbevolen, die er prijs op stellen eenmaal tot eenige speciale
betrekking geroepen te worden!" Moedaklali sadja! terlaloe amat
moedah sekaliVeel meer is er niet van te zeggen. Dat studeerende,
Maleisch én Javaanscb schrijvende Europeesche kader klinkt als
paukenslag en trompetgeschal.
Genoemde algemeene order, rechtstreeks noch middellijk de comp
tabiliteit rakende, werd dan ook als ter zake niet dienende door
de officieren en het Europeesche kader fluks gedeponeerd. Wie nu echter
zou meenen, dat het daarmede uit was, heeft weinig begrip van zaken.
Door denzelfden legerbevelhebber werden bij algemeene order
Ho 92 van 1872 gepubliceerd de lang verwachte zwaardere eischen,
voortaan te stellen aan de onderofficieren, dingende naar den rang
van officier. Huiveringwekkend lange programma's, zeer geschikt
om simpele leeken met eerbied te vervullenmaar minder dienstig
om den aspiranten gepaste en hoog noodige bescheidenheid te leeren,
waren aan die order gehecht. Het is haast jammer, de harmonie
van al die schitterende geleerdheid, te verstorentoch waag ik met
schendende hand er uit te lichten wat ik voor mijn doel noodig heb.
Wat ziet dat er pover uit, zoo zonder fanfares en ronzebonsDe
aspirant voor den officiersrang moet, voor zoover de Indische talen
aangaat, voldoen aan de volgende eischen
1° het sprelcen der laag maleischè taal; zoodat men zonder bezwaar
de instructie van den Inlandschen militair kan leiden en met hem
omgaan en
2° kennis van het Maleische en Javaansche letterschrift.
Het eerste klinkt nog zoo kwaad niet'; maar hierboven hebben we
gezien hoe die leiding en omgang zonder bezwaarmoeten worden
opgevat. Van de tweede, nog al goedkoope, geleerdheid is 't doel mij
niet helder. Is 't 0111 kazernemaleisch met Arabisch schrift te vereeuwi
gen? En wat moet dan'met Javaansch karakter geschreven worden door
menschen die jnet hun tittel en jota reeds aan de gestelde eischen
voldoen, zonder eene syllabe van de taal te verstaan Is 't om la
tere studie te vergemakkelijken of zooals de gemeenplaats luidt
om op de gelegde basis te kunnon voortbouwen? Liever geene basis
dan zulk een zandgrond. Wie moed genoeg heeft om Maleisch en
Javaansch als vak van studie aan te pakken, zal wel een paar weken