- 96 -
ter verhooging van de ballistische uitwerking van het geweer klein ka
liber. Het komt mij niet overbodig voor, in dit tijdschrift van dat ver
slag melding te maken, omdat weinigen in het bezit zijn van bovenver
melde verslagen, rapporten en memoriën, en in den „Militairen Spectator"
N° 9 van 1879, op bladzijde 114119 slechts met een enkel woord van
die verhoogde ballistische uitwerking wordt melding gemaakt.
Reeds in het jaar 1876 werd door den directeur der Normaal-schiet
school to 's Ilage aan den toenmaligen Minister van Oorlog voorgesteld,
proeven te doen nemen met een kogel, ontworpen door don Kapitein der
Infanterie van het Nederlandsche leger J. C. Harsveldt. Aan het ge
daan voorstel kon echter, blijkens aanschrijving van den Minister, geen
gevolg worden gegeven. In hot jaar 1877 kwam de directeur der Nor
maal-schietschool op dat voorstel terug, en ditmaal werd bij ministerieele
aanschrijving daaraan goedkeuring gehecht.
Het resultaat der genomen proeven was allergunstigst. Met een kogel
van hard lood, [11 deelen lood en 1 deel tin] wegende 25 Gram [de nu
gebruikte weegt 21,8 Gram] en eene lading van 5 Gram buskruit N° 2
[dat is 0,75 Gram meer dan de tot nu toe gebezigde lading] werden
uitkomsten verkregen, die de ballistische uitwerking van hot achterlaad-
geweer, klein kaliber, in die mate verhoogen, dat het met de beste wape
nen van onzen tijd [o. a. het Fransche geweer, model 1874, Gras, en
hot Duitsche geweer model 1871, Mauser] kan wedijveren. Uit het vergelij
kend overzicht van de verkregen kogelbaan met het achtcrlaadgoweer
klein kaliber en de bovengenoemde geweersoorten blijkt, dat do vizier-
hoeken, met de gewijzigde munitie benoodigd, bij ons geweer het
kleinst en dus in het voordeel zijnmet andere woordendo baan is bij
het Nederlandsclie geweer het meest bestrijkend. Ten einde echter op
den afstand van 1800 Meter en daarbeneden te kunnen vuren, was even
eens eene verandering van vizier noodzakelijk en werd een boogklepvizier
ingevoerd, ontworpen door den Kapitein der Artillerie van het Nederland
sclie leger P. J. In de Betou. De klep vormt geheel nedergeslagen het
vizier voor den kortsten afstand. Door den eigenaardigen vorm dor
vleugels van het voetstuk vallen de verdeelstrepen ver uiteen, en is het
stellen van de klep zeer gemakkelijk; bij behoorlijk aangedraaide schroef blijft
de klep bij het vuren oj) verschillende afstanden onbewegelijk in haren stand.
Verder dient te worden vermelddat de patronen uitwendig moeten
worden gevet [4 doelen vet en 1 deel was], en daar het langdurig op
leggen van gevette patronen is af te keuren, zoo geschiedt hot vetten
eerst, wanneer zij tot verbruik bestemd of tot vervoer ingepakt worden,