146
"Wat de rivieren in Midden Java betreft, kunnen wij vooropstel
len, dat de eigenaardige vorm van liet eiland, in verband met de
richting der bergketenen, ten gevolge heeft, dat er geene enkele
rivier gevonden wordt, die eene groote uitgestrektheid heeft, de
schatting van een aanzienlijk stroomgebied ontvangten bevaarbaar is
voor grooter vaartuigen dan prauwen. Eenige rivieren van middel
bare grootte komen echter vooren nevens deze een ontelbaar aantal
kleinere rivieren en bekendie in den oostmoeson echter voor een
groot gedeelte opdrogen. De in Midden Java voorkomende rivieren
van middelbare grootte zijn: de Tji Tandoewidie op den Tjoikro
Boewono ontspringt, en eigenlijk tot West Java behoort, maar van
het puntwaar Tjirebonde Preanger regentschappen en Banjoemds
samenkomende grens van laatstgenoemde afdeelingen dus ook
van Midden Java besproeit Deze rivier is over bijna hare geheele
lengte voor prauwen bevaarbaar. De Serajoeontspringt aan de zui
delijke helling van den Goenoeng Prahoe, stroomt door den dalgrond
die gevormd wordt daarwaar de hellingen van de bergketen Prahoe
Sindoro en van het Diënggebergte samenkomen, en loopt daarbij
in algemeen zuidelijke richting langs Wonosobo tot dicht bij Leksono
waar zij de Begalo opneemt, en den voet van het Zuid Serajoege-
bergte bereikt. Haren loop in algemeen westelijke richting voort
zettende scheidt zij verder laatstgenoemd gebergte van het hoogland
van Batoerdoorsnijdt daarna het diepland van Bandjar Negara
en vervolgt verder haren loop langs den noordelijken voet van het
Zuid Serajoegebergte tot Patikradjaop dien weg schatting ontvan
gende van alle beken en riviertjesdie van de zuidelijke hellingen van
de centraalketen en van de noordelijke hellingen van het Zuid Serajoe
gebergte afstroomen. Bij Patikradja doorbreekt zij in de richting
zuidwest ten zuiden het Serajoegebergte, en doorsnijdt daarna de
zuidelijke vlakte van Banjoemdsom zich niet ver van Adiredjo
in de Schildpaddenbaai te storten. De Serajoe is tot ongeveer 30
palen opwaarts bevaarbaar. Daar echter de branding voor de mon
ding de vaartuigen verhindert, de kali in en uit te varen, zoo is
een kanaal de Kali Oso gegraven, dat de rivier met de reede van
Tjilatjap verbindt.
De Bogowontodie aan de zuidwestelijke helling van den Soembing