167
In Indië dreven de politieke gebeurtenissen echter tot handelen,
zonder dat 's Konings beslissingen werden gevraagd of afgewacht.
De Gouverneur-Generaal Rochussen achtte het, zoodra die gebeurte
nissen hier bekend werden, noodig, dat men zich voorbereidde op
een mogelijken aanval, en wel in de eerste plaats te Batavia. Naar
aanleiding daarvan, werden met spoed eenige maatregelen genomen,
waaronder speciaal de verbetering van de strandbatterijen Antjol met
Moeara AntjolWelkomstbatterijHet Loohet WaterkasteelMoeara
Baroe en Moeara Angkeh). Verder werden uitvoerige voorstellen ge
daan om den omtrek van Bataviain verband met inondatiën krachtig
te verdedigen. Die voorstellen komen, meenen wij, in hoofdzaak
overeen met hetgeen Kolonel De Vaynes van Brakell later in zijn
boek over de verdediging van Ned.-Indie heeft aangegeven; zij wa
ren gebaseerd op de veronderstelling, dat het hoofdbestuur zich
tijdens den oorlog niet binnen Batavia zou laten opsluiten.
Aan dit denkbeeld maakte de Gouverneur-Generaal, voor het
oogenblik althans, plotseling een einde. Tegen het advies der mili
taire autoriteiten, besliste deze, dat de verdediging van Batavia
hoofdzaak wezen moest, en dat aan deze zoo noodig de verdediging
van andere plaatsen moest worden opgeofferd. De Heer Rochussen
nam deze beslissing op grond der overweging, dat de verplaatsing
van den zetel des bestuurs naar Midden Java tot dus verre niet is
uitgevoerd en ook wel nooit uitgevoerd zal worden; dat dientenge
volge de stelling, dat de verdediging van Batavia bijzaak wezen
zou, thans onjuist is, en dat, wanneer in de bestaande omstandig
heden Batavia in handen eens vijands mocht vallen, het geheele be
stuur gedesorganiseerd wordt, en zulks den indruk zal geven alsof
reeds de geheele kolonie gevallen is; dit laatste zou onvermijdelijk
een zwaren slag aan ons prestige toebrengen. In overeenstemming
met deze denkbeelden werden de Algemeene Secretarie en de Di
rectie der Cultures, sedert jaren te Buitenzorg gevestigd, naar Bata
via overgebracht.
Wij moeten de aandacht vestigen op de meening van den Gou
verneur-Generaal Rochussendat onder de toen (en thans nog) be
staande toestanden de val van Batavia het geheele bestuur zou des-
organiseeren en onder de bevolking den indruk van onze totale ne-