169
Nederland.welke laatste gebaseerd waren op de denkbeelden van
Generaal Von Gagern. Zooals bekend is, is deze stelling in 1872
(Staatsblad n° 47) geheel opgeheven, uit overweging, dat zij te
geïsoleerd in zee ligt en aan de in hare omgeving geankerde schepen,
die uit de verte beschoten en vernield kunnen worden, geene veilige
ligplaats verzekert; dat zij geblokkeerd kan worden en dan al hare
waarde als steunpunt voor offensieve handelingen der zeemacht verliest
dat zij van drie zijden kan worden aangevallen en de vijandelijke
schepen er binnen enkele minuten kunnen binnendringen; en dat,
op grond van een en ander, de bezetting der stelling niet anders
zou zijn dan eene opoffering van troepen, ten nadeele onzer mobiele
legermacht.
Onder den indruk der gebeurtenissen van 1848 werden ook voor
Soerabaja beslissingen genomenhet maritiem etablissement zou wor
den aangelegd tusschen de Pegirian en de Kalimaasen tot verde
diging daarvan moest de zoogenaamde oostelijke kustbatterij worden
gebouwd, die in 1855 voltooid werd. Yan de toen verder ontworpen
plannen spreken wij niet, omdat zij toch niet tot uitvoering gekomen zijn.
Yoor Tjilatjap's havenverdediging werden tusschen 1846 en 1852
de batterijen Karang Bollong en Banjoe Njappa aaugelegd. Er wer
den na 1848 projecten opgemaakt voor de batterijen op den landtong
en tegenover deze op Noesa Kembanganbij Tjibellok; deze projecten
zijn echter later verworpen, en eerst vele jaren later is aan den bouw
der kustbatterij op den landtong begonnendeze is thans voltooidaan
de batterij Tjibellok is nog niet begonnen.
Nadat uit Indië was aangedrongen op de definitieve beslissing ten
aanzien van de verder aan Java's verdedigingsstelsel te geven richting,
nam de Minister van Koloniën Pahud in 1853 de voorstellen van
Von Gagern nader in behandeling. De Hertog van Saxen-Weimar,
toen met verlof in Europamaar in naam nog Legerkommandant,
werd op die voorstellen gehoordover het algemeen vereenigde deze
er zich mede, maar' liij verklaarde ernstige bedenkingen te hebben
tegen de door Von Gagern gewilde versterking van Weltevreden en
tegen elke andere versterking in den omtrek van Oud- of Nieuw-
Mil. Tijdschr. 1874, bl. 103 en 104.
